1e lezing: Jes.49,3.5-6  
2e  lezing: 1 Kor.1,1-3  
Evangelie: Joh.1,29-34  

Jezus staat dicht bij ons

‘Opkomen voor jezelf’ mag je een wapenspreuk noemen van onze tijd. En daar hoeft op zich niets mis mee te zijn. Maar waar ligt de grens? Wat is het uitgangspunt en criterium, wanneer ik voor mijzelf probeer op te komen? Christen zijn betekent vooreerst aandacht hebben voor de ander om op die manier mijzelf profileren. Het Doopsel roept ons immers op om op God zelf te gelijken. "Wij worden niet alleen kinderen van God genoemd: wij zijn het ook." God zelf als uitgangspunt en criterium wanneer wij gezond voor onszelf willen opkomen. Jesaja toont ons vandaag, waarin God zichzelf vindt, waarin God Glorie vindt. Hij zegt: "Van de moederschoot af had God mij tot zijn dienaar gevormd om Jacob terug te brengen naar Hem en Israël van de ondergang te redden." God vindt zijn glorie in het geluk van de ander, concreet in het geluk van zijn volk.

Vandaag, op de tweede zondag door het jaar wordt ons opnieuw Johannes de Doper voor ogen gehouden. Hij kon goed voor zichzelf opkomen. Misschien kunnen wij beter zeggen: Johannes wist waarvoor hij stond. Heel zijn leven was erop gericht om de mensen de ogen te openen voor Jezus. Voor jezelf opkomen betekende voor Johannes de Doper alle aandacht richten op Christus. En waarom? In deze Jezus had hij namelijk de vervulling van zijn leven gevonden. Zijn wij soms niet te veel met onszelf bezig, zodat wij een ander helemaal niet meer zien staan. En indien wij al gericht naar anderen kijken, is het vaak met het oog op eigen voordeel of genoegen.

Johannes de Doper roept Jezus uit, niet tot de man van de eeuw maar tot de man van alle tijden: "Ik heb het gezien en ik heb getuigd: deze is de Zoon van God." En om die reden maakt hij deze Jezus tot norm voor zijn leven.

Wanneer het Kind van de kribbe, de Man die Johannes hier bedoelt werkelijk Gods Zoon is, dan is Hij onze aandacht meer dan waard. Maar wat houdt dat in: Zoon van God? Dat houdt in ieder geval in, dat alle heiligen van de Kerk in navolging van Johannes de Doper deze Jezus hebben uitgekozen tot de bron van inspiratie in hun leven. Zij hebben heel hun doen en laten aan Hem opgehangen. Maar wat moet ik met Hem, wanneer ik bijvoorbeeld geen heilige ben en al helemaal niet van theologie houd? Johannes de Doper zelf geeft ons een antwoord. "Zie het Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld."

Blijkbaar staat de Zoon van God niet ver van ons vandaan. Zoon van God zijn, is niet zozeer bedoeld voor vaktheologen; Jezus staat als Zoon van God zelfs heel dicht bij ons. Misschien dichterbij dan wij onszelf nabij zijn. En dat hebben de heiligen voor hun eigen leven ontdekt. Wat is ons immers meer eigen dan onze tekorten en zonden, al worden wij in die zin niet graag met onszelf geconfronteerd. Hoewel: is ons kijken naar mensen die het in onze ogen gemaakt hebben vaak niet een compensatie voor onze eigen grenzen en tekorten; zo zou ik ook wel willen zijn. Welnu, de Zoon van God is niet zozeer een compensatie. Neen, Hij wil ons werkelijk geven wat ons ontbeert. Menselijke heelheid in de diepste zin van het woord: "Zie het Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld."

En met Johannes de Doper zijn wij dus in goed gezelschap. Hij zegt zelf: "Ook ik kende Hem niet, maar die mij gezonden had om met water te dopen, Hij had tot mij gesproken: op wie gij de Geest zult zien neerdalen en blijven rusten, Hij is het die doopt met de Heilige Geest." En die Geest hebben wij ontvangen bij ons Doopsel. Het is de Geest die ons met Jezus God doet aanspreken als Vader. En dat mag betekenen, dat Jezus al leeft in ons als in een heilige tempel. Zoeken naar Hem, Hem achternagaan, betekent dus als vanzelf opkomen voor mij, bij mijzelf uitkomen. Want Hij wil in mij volbrengen waartoe ik zonder Hem niet in staat ben: een echt volwassen mens zijn, beeld van God, geschapen naar zijn liefdevolle bedoelingen.

Tekst: Bezinning op het Woord, inleidende teksten bij de dagelijkse liturgie