1e lezing: Hand.2,42‑47
2e lezing: 1 Petr.1,3‑9
Evangelie Joh.20,19‑31

Ieder mens heeft barmhartigheid nodig

Vandaag is het de tweede zondag in de Paastijd en die zondag wordt ook Beloken Pasen genoemd. En ‘beloken’ betekent ‘afgesloten’. Niet dat Pasen voorbij is, maar de paasweek is voorbij. Dat is de week die met Pasen begint en vandaag eindigt. Vandaar ‘beloken’, of ‘afgesloten Pasen’. Maar dat wil niet zeggen dat Pasen nu afgesloten is. De Paastijd duurt niet zeven dagen maar zelfs 7 x 7 dagen. Pasen duurt voort.

Dat merken we heel sterk in het evangelie. Eerst is er Jezus die ineens de verblijfplaats van de apostelen binnenkomt. Hij wenst hen vrede toe, blaast zijn Geest over hen uit en zendt hen de wereld in om zijn woorden en daden van liefde, vrede en vergeving te verkondigen en te beleven. Dan is er Thomas die afwezig was en die pas wil geloven, als hij zelf kan zien dat de man die hen bezocht ook echt de gekruisigde en verrezen Jezus is. Hij spreekt met zijn doorvragen ons moderne mensen aan, want wij willen bewijzen zien.

Die tweede ontmoeting, waarbij Thomas wel aanwezig is, volgt een week later. Dan roept diezelfde Thomas de mooiste geloofsbelijdenis uit die we kennen: “Mijn Heer en mijn God.” Zo noemt hij Jezus. En tenslotte vertelt ons de evangelist Johannes dit alles, “opdat gij moogt geloven dat Jezus de Christus is, de Zoon van God, en opdat gij door te geloven leven moogt bezitten in zijn Naam.” En leven bezitten in Jezus’ naam, dat is in Hem geloven en leven naar zijn woorden en daden.

Welke zijn die bijzondere daden van Jezus waarin we Hem kunnen navolgen? Deze zondag heeft ook de titel gekregen: Zondag van de Barmhartigheid. Vanaf nu is er voor onze wereld die uitweg van de barmhartigheid, die als een rode draad door het leven van Jezus loopt en in de gebeurtenissen van Pasen door Jezus volledig en radicaal wordt beleefd.

Wij weten hoe Jezus altijd al omging met tollenaars en met mensen die met de vinger werden nagewezen. Hij ging op bezoek bij de tollenaar Zacheus en liet zich niet meenemen door de volkswoede tegen deze oplichter en landverrader. Hij doorbrak de geschreven en ongeschreven wetten in de omgang met de Samaritaanse vrouw bij de waterput, aan wie alleen maar minachting  ten deel was gevallen. Hij stelt in een parabel zelfs een Samaritaan ten voorbeeld. In de parabel van de Verloren Zoon, wordt de barmhartigheid van de vader breed uitgemeten. God is liefde. Meer nog: God is zelfs barmhartigheid, niet meer redelijke liefde en vergeving.

Ook na Pasen houdt Jezus zijn houding van barmhartigheid vol tegenover zijn apostelen, die schrikken en zich schamen als ze de Verrezene ontmoeten. Als ze oog in oog met Hem staan, klinkt er geen verwijt. Integendeel: Hij neemt hen weer in vertrouwen. De twijfelende Thomas wordt niet verstoten. Aan de trouweloze Petrus wordt zelfs de Kerk toevertrouwd: “Weid mijn lammeren, weid mijn schapen.” Ieder mens heeft barmhartigheid nodig. Het is een uitweg die ons geboden wordt als een uitweg uit een harde wereld, waarin het eigenbelang voorop staat. Maar ook wij zijn tot barmhartigheid uitgedaagd in de omgang met elkaar. Want dan komt het beste wat er in mensen aanwezig is boven: de vergevende liefde. Wie dat daadwerkelijk beleeft, is een prachtmens.

Tekst: Bezinning op het Woord, inleidende teksten bij de de dagelijkse liturgie

Illustratie: Tafereel van 'Jezus en de Ongelovige Thomas' in het altaarretabel van de Landricuskerk in Echt. Het altaar komt oorspronkelijk uit de Jezuïetenkerk in Brugge.