1e lezing: Jes.6,1 2a.3-8
2e lezing: 1 Kor.15,1-11 of: 3 8.11
Evangelie: Lc.5,1-11  

 Ware vrijheid betekent keuzes maken

“Voortaan zult gij mensen vangen,” dat klinkt ons moderne mensen niet zo aangenaam in de oren. Wij mensen van de eenentwintigste eeuw zijn nogal gesteld op onze vrijheid. En daar hoort het vangen of strikken van mensen niet in thuis.

Wat betekent dat nu: mensen vangen? Werd de twintigste eeuw juist niet op een negatieve wijze getekend door mensen, die op een verkeerde manier medemensen wilden vastleggen? Indien wij het beeld van de visvangst letterlijk doordenken, is zo’n vangst in het net dodelijk. Dodelijk zoals menige ideologie en regime uit de vorige eeuw.

“Voortaan zult gij mensen vangen.” Het evangelie bedoelt iets anders te zeggen. En tweeduizend jaren lang christendom leggen daarvan getuigenis af; tot op de dag van vandaag laten mensen zich maar al te graag vangen in de netten van Petrus en zijn Kerk. Hoewel in onze streken... “Voortaan zult gij mensen vangen.” Wij mensen van West-Europa zijn zo allergisch wanneer het om onze vrijheid gaat, dat wij ons helemaal niet meer willen vastleggen. Negatieve ervaringen hebben blijkbaar gemaakt dat er voor een positieve gebondenheid bij menigeen geen plaats meer is.

U zult het echter met mij eens zijn dat vrijheid alleen niet vrij maakt. Je kunt bijvoorbeeld vrij zijn om te trouwen met wie je wilt. Maak je echter nooit een bewuste keuze, omdat je vrij wilt blijven dan zal die vrijheid om te trouwen onvruchtbaar blijven en zinloos zijn. Christelijke vrijheid betekent nu juist dat wij vanuit een echte vrijheid kiezen voor een stukje gebonden zijn. Een gebondenheid die op haar beurt deze vrijheid om te kiezen vruchtbaar maakt. Christelijke vrijheid betekent dat ik mijn vrijheid gebruik om op zoek te gaan naar datgene wat mij als mens opbouwt en tot vervulling brengt.

Vrijheid mag voor een christen betekenen dat ik mij uiteindelijk in vrijheid bind aan de waarheid die mij vrij maakt. Christelijke vrijheid betekent niet zozeer dat ik elke dag opnieuw de vrijheid heb om iets nieuws te kiezen. Alsof het kiezen op zich mij vrij zou maken. Neen, christelijke vrijheid betekent dat ik net zo lang zoek, totdat ik datgene vind wat mij vrij maakt. En dan blijf ik bij mijn keuze. Een keuze om positief gebonden zijn.

De lezingen van deze zondag geven aan waarin die positieve gebondenheid vanuit een vrije keuze kan bestaan. Zowel in de eerste lezing als in het evangelie zien wij dat Jesaja en Simon Petrus geconfronteerd worden met de diepste kern van God. Jesaja mag tijdens een visioen binnentreden in het geheim van Gods machtig wezen. Petrus wordt met Gods diepste geheim geconfronteerd in een ontmoeting met Jezus. Beiden zijn niet gedwongen tot deze ontmoeting. Integendeel, het is veeleer een geschenk dat hun gegeven wordt. Jesaja en Simon raken zo onder de indruk van deze ontmoeting met God dat zij daarvan niet meer loskomen. Zij kunnen met Paulus uitroepen: “Ik wil het geheim van God grijpen, gegrepen als ik ben door zijn aanwezigheid.” Beide keren volgt dan ook de keuze om zich vrijelijk aan God te binden. Jesaja zegt: "Hier ben ik, zend mij." En Simon Petrus zal Jezus' oproep volgen om voortaan mensen te vangen.

“Voortaan zult gij mensen vangen.” De Kerk heeft in het heilig jaar 2000 bij monde van de paus schuld bekend. Schuld, omdat er mensen waren die binnen de Kerk die vrijheid verkeerd geïnterpreteerd hebben, mensen niet echt vrijgelaten hebben. En inderdaad, tot op de dag van vandaag blijft naast de bekoring volledig vrij te zijn zonder keuzes te maken, de neiging bestaan anderen op een verkeerde wijze te binden, ook binnen ons geloof. Daarom mogen wij vandaag een centraal zinnetje uit de beide lezingen niet vergeten.

Zowel de profeet als ook Simon Petrus komt na zijn ‘gegrepen zijn’ door God tot de volgende conclusie: "Heer, ga weg van mij, want ik ben een zondig mens." Menselijke kracht of inzicht kan volgens Petrus niet het uitgangspunt zijn voor de kerkelijke vangst. De verkondigers van het evangelie en dus ook wij gedoopte christenen zijn slechts zwakke mensen. Het is de kracht van Gods liefdevolle waarheid die doorheen ons doen en laten zichtbaar mag worden. Het is goed dat wij zuinig zijn op onze vrijheid. Vrijheid betekent voor het evangelie zoeken naar de waarheid die in God gevonden wordt. Laat je dus vangen door de bevrijdende kracht van God.

Tekst: Bezinning op het Woord, inleidende teksten bij de dagelijkse liturgie