De volgende Algemene Bisschoppensynode zal gaan over de vraag hoe de Kerk meer synodaal kan worden. Dat wil zeggen: hoe meer geledingen binnen de Kerk bij de beleidsvorming betrokken kunnen worden. Dit gebeurt onder het motto ‘Voor een synodale Kerk: gemeenschap, participatie en missie’.  

Afgelopen week is in Rome de route bekend gemaakt naar de volgende Algemene Synode. Dit is een vergadering van bisschoppen, die sinds de jaren zestig van de vorige eeuw eens in de paar jaar plaatsvindt en meestal over een bepaald thema gaat. Sinds het aantreden van paus Franciscus is gezocht naar wegen om meer mensen bij de Algemene Synode te betrekken. De eerstvolgende bijeenkomst zou plaatsvinden in oktober 2022. Maar nu is bekend geworden dat deze in oktober van dit jaar al begint en doorloopt tot oktober 2023.

Er komen drie fases, waarbij ook van de bisdommen en de bisschoppenconferenties een bijdrage wordt verwacht. Alle fases maken onderdeel uit van de Algemene Synode. Op die manier hoopt de paus een grotere betrokkenheid van de lokale kerken te bewerkstelligen.

Bisdommen
De eerste fase speelt zich af van oktober dit jaar tot oktober volgend jaar af in de bisdommen, de zogeheten particuliere Kerken. Het Vaticaan komt hiervoor later dit jaar met een voorbereidingsdocument en een vragenlijst voor alle bisdommen en hun geledingen. De bisdommen worden gevraagd om een pre-synodale bijeenkomst te houden en deze fase van luisteren af te ronden met een verslag. De vragenlijst die naar de bisdommen gaat, wordt ook verstuurd aan onder meer de Romeinse curie, de oversten van religieuze ordes en internationale lekenbewegingen.

Continenten
De tweede fase van september 2022 tot maart 2023 bestaat uit overleg van de Kerk in de vijf continenten. Bij deze pre-synodale bijeenkomst per werelddeel wordt besproken wat uit de bisdommen is ontvangen in de context van elk continent.

Rome
De resultaten van deze twee eerste fases worden verwerkt in het zogeheten “instrumentum laboris” (werkinstrument) voor de derde fase. Dat is de fase van de uiteindelijke bisschoppensynode, die in oktober 2023 in Rome plaatsvindt.

De basisbenadering is luisteren, zegt het document van het synode-secretariaat. Het synodale proces moet 'van nature een spirituele gebeurtenis van onderscheiding zijn, iedereen luistert naar de anderen en iedereen luistert naar de Heilige Geest', zoals de paus het zelf formuleerde. Hij wil een gemeenschappelijk pad van ‘leken, herders en de bisschop van Rome’.

Startschot
In het weekend van 9 en 10 oktober 2021 geeft paus Franciscus het startschot voor de eerste diocesane fase. Dat zal zijn met een openingssessie, gebed en een eucharistieviering. De bisschoppen worden verzocht om dit op 17 oktober in hun bisdommen ook te doen.

Illustratie: Beeld van een reguliere bisschoppensynode in Rome.