1e lezing:  Jer. 35, 1-6a.10
2e lezing:  Jak. 5, 7-10  
Evangelie: Mt. 11, 2-11

Jezus is geen miskoop

Decembermaand betekent koopmaand. Kopen betekent in economisch gunstige tijden ook dat wij steeds kieskeuriger zijn. Wie iets te besteden heeft, wordt vanzelf kritischer. Want met geld kun je niet alles maar wel veel kopen.

Waren wij mensen maar eens wat kritischer wanneer het gaat om de diepere vragen van het leven. Is bijvoorbeeld inkopen doen de manier bij uitstek om een zondag op te vullen? Heeft mijn leven een diepere zin of betekenis en zo ja, waar moet ik die dan zoeken? Een christen past het immers ook om telkens opnieuw kritisch te werk te gaan in de beleving van zijn of haar geloof. Advent vieren, mag je dan ook gerust als volgt vertalen of inkleuren: Durf ik mijzelf onder kritiek stellen van het Kind in de kribbe? Laat ik Hem misschien nu in de kou staan, zoals zo velen toen in Bethlehem?

Het thema van deze zondag mag daarom de volgende wezenlijke vraag meekrijgen: Wie is Jezus? Van het antwoord op die vraag hangt het immers af of Hij mijn Weg is of dat ik een ander te verwachten heb.

Wij kritische mensen van onze tijd zijn met Johannes de Doper vandaag in goed gezelschap. Hij stelt aan Jezus de volgende kritische vraag: ”Zijt Gij de komende of hebben wij een ander te verwachten?” Johannes de Doper weet zich geroepen om de komst van de Verlosser voor te bereiden. Vorige week nog zagen wij hem in actie: ”Bekeert u, want het Rijk Gods is nabij.” En nu mag Johannes de Doper vernemen dat degene waarover hij zo vurig gesproken heeft, schijnt gekomen te zijn. Johannes is blijkbaar niet onmiddellijk overtuigd. Ook hij leeft als het ware in de duisternis van het geloof. Wat had Johannes de Doper namelijk gezegd over de Komende: ”Hij zal u dopen met de heilige Geest en met vuur. De wan heeft Hij in zijn hand en Hij zal zijn dorsvloer grondig zuiveren.”

In Jezus ontmoet Johannes inderdaad niet de miskoop van de maand. Jezus zal komen om te oordelen levenden en doden. En ook wij hadden deze rechter soms graag bij de hand wanneer wij voor kerst de miskoop van de maand in huis gehaald hebben.

Maar wanneer Jezus zijn zendingswerk begint, krijgen wij een totaal ander beeld van Hem te zien. Jezus zegt het zelf: “Gaat aan Johannes de Doper zeggen wat gij hoort en ziet: Blinden zien en lammen lopen, melaatsen genezen en doven horen, gelukkig hij die aan mij geen aanstoot neemt.”

Wat betekenen deze woorden? In feite daagt Jezus Johannes uit. Laat je door Mij corrigeren. Dat wij onszelf onder Jezus’ kritiek stellen. Dat niet wij zelf maar Hij het uitgangspunt mag zijn. En dan kunnen wij ons soms bedrogen voelen of teleurgesteld zijn. Gold dat misschien ook voor Johannes de Doper? Een ding is hier zeker. Johannes de Doper buigt zijn hoofd. Hij laat zijn eigen ideeën over het Rijk Gods door Jezus bijstellen. Advent betekent namelijk niet allereerst de komst van een rechter, maar vooral het gekomen zijn van de Heraut bij uitstek van een Barmhartige Vader. Vol vreugde zal hij dan ook over Jezus zeggen: “Zie het Lam Gods dat de zonden van de wereld wegneemt.” Jezus is Gods barmhartigheid voor ons.

Decembermaand, koopmaand. Wij mogen kritisch zijn. December brengt ons echter ook de Advent. Stellen wij onszelf in navolging van Johannes de Doper onder de kritiek van het Kind in de kribbe. Kijken wij kritisch naar Jezus. Meer nog: durf met Jezus’ ogen kritisch naar jezelf te kijken.

Tekst: Bezinning op het Woord, inleidende teksten bij de dagelijkse liturgie

Illustratie: Johannes de doper in de gevangenis, 14e-eeuwse muurschildering door Giusto de' Menabuoi (Noord-Italië)