Dionysius de Kartuizer
De bekendste bewoner die de Roermondse kartuis gehad heeft, was Dionysius van Rijckel (1402-1471), die later bekend werd als Dionysius de Kartuizer. Hij kwam in 1425 naar Roermond. Hij was een wereldvermaard theoloog en adviseur van geestelijken en vorsten van zijn tijd. Tussen 1466 en 1469 was Dionysius prior van de kartuis van ’s-Hertogenbosch. Daarna kwam hij weer terug naar Roermond, waar hij in 1471 overleed. Na diverse omzwervingen wordt zijn schedel nu in een schrijn in de reliekenkast in de Caroluskapel bewaard. In het voorjaar van 2023 is de schrijn geopend om wetenschappelijk vast te stellen of het inderdaad de schedel van Dionysius betreft. De resultaten van dit onderzoek zijn nog niet bekend.
Dionysius de Kartuizer werd omstreeks 1402 geboren als Denis van Leeuwen in Rijkel (Sint-Truiden) in het huidige België. Hij studeerde in 1424 af als Magister Artium (meester in de kunsten: doctor in de letteren en wijsbegeerte) aan de universiteit van Keulen. Rond diezelfde tijd trad hij in bij de kartuizers in hun klooster in Roermond. Tijdens zijn leven publiceerde hij een grote hoeveelheid geschriften op het gebied van godgeleerdheid, filosofie, canoniek recht, mystiek en ascese. In 1466 werd Dionysius naar Olland in de buurt van Sint-Oedenrode gestuurd om daar een nieuw kartuizerklooster te stichten. Drie jaar later keerde hij weer terug in Roermond.
Doctor extaticus
Dionysius werd vaak door de vorsten van zijn tijd als raadgever geconsulteerd. Zo gaf hij advies aan Philips de Goede, hertog van Brabant en bemiddelde hij succesvol in het conflict tussen Arnold van Gelre en diens zoon Adolf. Tijdens zijn leven ontving Dionysius ook meerdere visioenen, hetgeen hem de titel ‘doctor extaticus’ opleverde. Hij was één van de belangrijkste scholastici van de Late Middeleeuwen. Hoewel hij nu bij het grote publiek zo goed als onbekend is, zijn de verhandelingen die hij schreef wijdverspreid geraakt en hebben ze veel invloed gehad op het theologisch debat, zowel tijdens zijn leven als in de eeuwen erna.
Dionysius overleed in 1471 in Roermond, waar zijn schedel nog steeds in een verzegeld kistje in de Caroluskapel wordt bewaard. In diezelfde kapel bevinden zich ook de stoffelijke resten van de kartuizer monniken die in 1572 door de troepen van Willem van Oranje werden vermoord. Dionysius is nooit zalig- of heiligverklaard, omdat de kartuizerorde daar zeer terughoudend in is.