1e lezing:         Sir. 3,2 -6.12 -14 
2e lezing:         Kol. 3,12 -21 
Evangelie:       Mt. 2,13 -15.19 -23  

Als gezin op Jezus willen lijken

Feest van de heilige Familie, feest van het heilig Huisgezin, van Maria, Jozef en het kind Jezus. Wij mogen dit feest ook gerust het feest noemen van de gezinnen, van het huwelijk, van de gehuwden. Feest van de heilige Familie. Hoe mooi het ook klinkt, velen zullen in onze tijd hun schouders erbij ophalen, het met een glimlach afdoen. Het gezin en het huwelijk, het betekent voor velen tegenwoordig niet veel meer. Men woont samen, al dan niet voor de wet getrouwd.

Voor velen heeft het kerkelijk huwelijk geen betekenis meer, is het niet meer van deze tijd. Het gezin is voor velen ook niet meer van deze tijd. Onze samenleving laat heel graag zien, dat er ook andere samenlevingsvormen mogelijk zijn. Het gezin is, zo zeggen ze, slechts een van de vele mogelijkheden. Bovendien, laat de realiteit van elke dag ons niet zien, dat het huwelijk niet zo’n geslaagde samenlevingsvorm blijkt te zijn? Hoeveel gezinnen vallen er niet uit elkaar? We kunnen gerust spreken van een crisis in het gezin.

Maar, is er alleen een crisis in het gezin? Ik weet niet of het u is opgevallen. Maar in deze tijd is niet alleen de aandacht voor de waarde van het gezin weggevallen, ook het priesterschap heeft aan betekenis ingeboet. Je kunt dat natuurlijk een toevallige samenloop van omstandigheden noemen. Toch denk ik, dat het een met het ander in verband staat.

De crisis van onze tijd is namelijk niet zozeer of niet alleen een crisis van het gezin. Het is een crisis van de mens, van zijn visie op zichzelf. Wie is de mens, wie ben ik? De veranderingen met betrekking tot de waarde van het gezin hebben namelijk alles te maken met de veranderingen in de visie op de mens. Hoe zien wij onszelf?

Wij als christenen geloven dat wij bedoeld zijn als beeld van God. Wij zijn geroepen te lijken op God. Welnu, Kerstmis betekent: in Jezus wordt God zichtbaar! Mens zijn, betekent dus op Jezus lijken. Als gedoopte christenen willen wij proberen te doen wat Hij deed. Jezus kwam naar onze wereld om zijn leven voor ons te geven.

Christen zijn vraagt dus iets van mij. Jezus nodigt mij uit om in navolging van Hem mijzelf te geven. Dat ik mij zelf durf vergeten ten bate van anderen. Christen zijn wil zeggen: niet op jezelf gericht zijn maar op de ander. Zo waren Maria en Jozef niet op zichzelf gericht maar op het kind. Het kind werd niet ingepland in hun leven. Neen, zij pasten hun leven aan het kind aan. En dat was een niet geringe aanpassing. De vlucht naar Egypte of een aankondiging van lijden vanwege datzelfde kind door Simeon in de Tempel.

De houding van deze ouders wordt door Maria verwoord wanneer zij zegt: “Zie de dienstmaagd des Heren, mij geschiede naar uw woord.” Maar is er voor deze opofferende dienstbaarheid nog wel plaats in onze moderne samenleving? Wij zijn mondig geworden en voor velen betekent dit, dat ik eerst mijn eigen rechten veilig stel. Onze maatschappij is IK-gericht. Wat heb Ik eraan, wat koop Ik ervoor. Christus wil met ons juist een totaal andere kant uit. Hij daagt ons uit tot het experiment van ZIJN Leven: “Ik ben niet gekomen om gediend te worden maar om te dienen en mijn leven te offeren ten bate van velen.” Wanneer het vandaag gaat over het christelijk gezin dan gaat het over mensen die in navolging van het heilig Huisgezin in Christus’ voetstappen durven treden.

Tekst: Bezinning op het Woord, inleidende teksten bij de dagelijkse liturgie

Illustratie: De vlucht naar Egypte, olieverf op hout door Lucas Gassel (1542), collectie Bonnefantenmuseum Maastricht. Bij gelegenheid van het Lucas Gasseljaar in 2020 te zien in Museum Helmond