In het hart van de oude stad Jeruzalem ligt de kerk die over het graf van Jezus heen is gebouwd. De kerk bestaat uit verschillende delen, door trappen en gangen met elkaar verbonden. Over het graf heen is een kleine kapel gebouwd, waar een klein altaar in is gemaakt. En zoals het in heel het midden-oosten is, zo triest genoeg ook in deze kerk: verdeeldheid is troef. Katholieke, orthodoxe en koptische christenen zijn de belangrijkste partijen in de verdeling van de kerk, die tot op de centimeter nauwkeurig en tot op de minuut precies is vastgesteld. 

De diverse groepen christenen zijn het over heel veel niet eens, maar ze hebben een modus vivendi gevonden. Symbool daarvan is een ladder op een balkon die onder geen beding verplaatst mag worden. Die ladder is staat er al meer dan 150 jaar. Toch is de vrede broos: Beschamend genoeg gaan de verschillende groepen monniken soms met elkaar op de vuist over meters en minuten. Wie zich nog zou afvragen wie dan de sleutel heeft van de kerk, krijgt een verrassend antwoord: een moslimfamilie levert die al enkele eeuwen van generatie op generatie op elkaar over. Omdat de christenen het toch niet eens worden.

Triest, die verdeeldheid. Maar zijn de christenen het dan nergens over eens? Ja: over een ding wel – over de hoofdzaak – dit de plaats is van het graf waar Jezus in gelegen heeft. Wie overdag in de kerk komt, komt allesbehalve in een rustige sfeer: een drukte van belang en op luide toon worden rondleidingen gegeven. Je zou geneigd zijn te denken dat, als Jezus terug zou komen, hij misschien wel weer zoiets zou doen als bij het schoonvegen van het tempelplein. Triest. Maar kun je daar dan nooit rustig bidden? Ja, op een moment wel: en dat is ’s morgens heel vroeg.

Een week of drie geleden waren we met een groep pelgrims in het Heilig Land, in Jeruzalem. Onze groep had het voorrecht de dagelijkse hoogmis van 7.30 ’s morgens op het H. Graf zelf te mogen vieren. Heel vroeg in de morgen kun je de rust van het lege graf daar vinden, voordat het gekrakeel van de gebruikers en het rumoer van de bezoekers ontwaakt. Heel vroeg in de morgen, zoals de vrouwen 2000 jaar geleden op diezelfde plaats heel vroeg in de morgen aankwamen en daar de boodschap hoorden: wat zoekt gij de levende bij de doden, Hij is niet hier, Hij is verrezen. Woorden waarvoor je stilte nodig hebt om de betekenis te laten doordringen, woorden waarvan de consequentie is dat lijden en verdriet , waar we allemaal tegen aanlopen in ons leven niet het laatste woord hebben, dat de dood, die ons allemaal wacht, zelfs niet het laatste woord zal hebben, maar dat na die onontkoombare dood het eeuwig leven ons wacht.

Wie de boodschap van de verrijzenis in alle rust tot zich laat doordringen, zal zijn levensdag aankunnen. Alle rumoer om ons heen, alle ruzie die gemaakt wordt, alle lijden dat over ons komt, alle verdriet dat ons treft  en aan het einde van de levensdag de onontkoombare dood: we zullen het aankunnen en overleven, als we de boodschap van de Verrijzenis in eenvoudig geloof laten doordringen tot op de bodem van een onrustig hart, tot in het hart van een onrustige wereld: eeuwig leven wacht ons. 

Dat is de boodschap van Pasen die kan doordringen in onze onrustige harten, midden op onze onrustige levensdag. In die rust van geest, die op de eerste paasmorgen aan de vrouwen werd meegedeeld, en sindsdien door alle wereldrumoer heen blijft klinken, tot op de dag van vandaag, wens ik U allen vannacht van harte een Zalig Pasen.

+ Harrie Smeets,
bisschop van Roermond