Zondag 31 januari 2021 – 4e Zondag door het jaar
1e lezing Deut.18,15‑20
2e lezing 1 Kor.7,32‑35
Evangelie Mc.1,21‑28
Oude woorden tot leven wekken
Hebt u ook telkens opnieuw behoefte aan iets nieuws? Wij leven namelijk in een wegwerpmaatschappij. De commercie speelt daar op in. Telkens opnieuw wordt ons iets nieuws aangeboden. Voor je het weet, wordt een pas gekocht artikel als achterhaald afgeschreven en vooral opgevolgd door een nieuw model. Alles moet nieuw zijn, anders; dat zijn de modewoorden. De kerk heeft als geloofsgemeenschap ook heel wat aan vernieuwingen over zich heen gekregen. Gelukkig waren veel vernieuwingen erop gericht, om de boodschap van Jezus beter te begrijpen en dus ook te beleven. Men keek daarbij vooral naar het doen en laten van de eerste geloofsgemeenschap.
Maar er zijn binnen onze Kerk ook telkens opnieuw krachten actief, die niet van ophouden weten en doorslaan, ook met de beste bedoelingen. Misschien mogen wij bij onze drang naar vernieuwing binnen ons geloofsleven een beetje kijken naar de methodes die bij de restauratie van een kerkgebouw gehanteerd worden. Welke criteria hanteert bijvoorbeeld monumentenzorg bij de restauratie van kerken? Zij vraagt zich in ieder geval af: wat is belangrijk en authentiek? Dat bewaren we en wat tijdgebonden is of achterhaald, kan dan verdwijnen.
In het evangelie van deze zondag is sprake van Jezus’ onderricht met gezag. En met dit ‘spreken met gezag’ bedoelt het evangelie niet te zeggen: met nieuwe woorden. Neen, maar als Jezus de eeuwenoude woorden uitspreekt en verkondigt, klinkt het verfrissend en indrukwekkend. De eeuwenoude woorden – bij de mensen zo bekend – krijgen blijkbaar in Jezus’ mond een nieuwe aangrijpende betekenis. Het is als met de gewelven van een oude kerk. Zij waren steeds aanwezig maar na een schilderbeurt spelen zij door hun lijnenspel weer hun vernieuwende fleurige rol binnen het geheel van het kerkgebouw.
Jezus wist oude woorden tot leven te wekken, omdat Hij met gezag sprak. Maar hoe zit dat nu? Kunnen zijn woorden nog datzelfde gezag en die uitwerking van toen bezitten? Hoe kunnen wij vandaag de eeuwenoude woorden van Jezus beleven als geladen met gezag en dus als origineel en actueel? Wij moeten daartoe allereerst waakzaam zijn. Indien de boodschap van Jezus en de Kerk ons nu even niet aanspreken, waar ligt dat dan aan? Wanneer zij voor ons hun glans verloren hebben, hoeft dat namelijk nog niet te betekenen, dat zij geen waarde meer hebben. Ook de letterlijke tekst van het evangelie kan aan restauratie toe zijn. Of beter gezegd: de manier waarop wij die woorden bekijken en opnemen, is aan vernieuwing toe.
Soms zijn wij er zo doof voor, dat Jezus’ woorden lijken op een muurschildering verborgen achter roet en vochtplekken. Door middel van een beleefd geloof kun je de oorspronkelijk krachtige boodschap van Jezus weer tevoorschijn laten komen. Die opdracht hebben wij als Kerkgemeenschap. De waardevolle gebeden, gewoontes en tradities van de liturgie zo oppoetsen, dat zij ons weer oog doen krijgen voor Jezus zelf, die doorheen die woorden en gebaren blijvend tot ons spreekt. En dat oog krijgen voor Hem gebeurt bovenal wanneer wij telkens opnieuw ons hart aan een positieve ‘renovatie’ onderwerpen. Wij zullen dan in onze geloofsbeleving Jezus’ kracht opnieuw ervaren.
Tekst: Bezinning op het Woord, inleidende teksten bij de dagelijkse liturgie
Illustratie: Wim Johannesma