1e lezing: Jes.43,16-21
Tussenzang: ps.126,1-6  
2e lezing: Fil.3,8-14
Evangelie: Joh.8,1-11  

Doe het voortaan anders

Schrikt u ook van al die agressie binnen onze samenleving? Er gaat geen dag voorbij of je leest wel iets dat met geweld of intimidatie te maken heeft. En dit alles gebeurt niet alleen ver weg, maar ook heel dicht bij huis. Mensen roepen dan ook om zwaardere straffen, meer politie op straat en vult u zelf maar verder in. Tegelijkertijd echter blijft het bijna onbespreekbaar dat de oplossing van die problemen veel te maken heeft met onze eigen manier van leven.

Want waartoe zijn wij op aarde? Zo nu en dan lijkt het antwoord als volgt: wij zijn op aarde om onze economie aan de gang te houden. Alles is er dan ook op gericht om dit doel te bereiken. Wij zijn op aarde om te genieten en dus ons eigen ik voorop te stellen. Waartoe zijn wij op aarde? De Kerk geeft al eeuwenlang het volgende antwoord: Wij zijn op aarde om God te dienen en daardoor hier en in het hiernamaals gelukkig te worden. En hoe worden wij gelukkig? Door te leven als beeld van God. “Wij worden immers niet alleen kinderen van God genoemd; wij zijn het ook!” Welnu zegt Jezus: “Gij zijt mijn vrienden als gij mijn geboden onderhoudt.” En dat betekent onder andere: “Wie zijn kruis niet opneemt en Mij volgt, kan mijn leerling niet zijn.”

Menigeen klaagt over toenemende criminaliteit en zegt dat er harder opgetreden moet worden, maar tegelijkertijd wil niemand iets van zijn eigen vrijheid inleveren. Het ‘moet kunnen’ is een wijdverspreide wapenspreuk. Wij eisen een hardere aanpak van de criminaliteit, maar tegelijkertijd willen wij de verantwoordelijkheid of zelfs schuld bij anderen leggen.

Jezus wordt niet zelden ingezet in deze discussie om eigen standpunten te verdedigen. Velen zien Jezus zelfs als een voorstander van het gedoogbeleid. Zo ook rond het evangelie van vandaag. Een vrouw is betrapt op overspel en zij gaat bij Jezus vrijuit. En inderdaad, er staat letterlijk: "Ook ik veroordeel u niet; ga heen..." Maar Jezus voegt nog iets toe: "...ga heen... en zondig voortaan niet meer." De overspelige vrouw wordt dus niet zomaar vrijgesproken, zij krijgt van Jezus een opdracht mee: doe het voortaan anders.

Twee dingen houdt Jezus ons vandaag voor ogen. Allereerst: wie is zonder zonden? Niemand. En daarbij aansluitend: "Ook Ik veroordeel u niet, maar zondig voortaan niet meer." Jezus vergeeft door te genezen. Jezus vergeeft en geneest. Dat is de boodschap van vandaag. Deze boodschap van de Heer werpt ook een licht op het enthousiasme van de apostel Paulus, die wij zojuist mochten beluisteren: "Ik beschouw alles als verlies, want mijn Heer Jezus Christus kennen gaat alles te boven." Dat is nogal een mond vol: "Om Christus heb ik alles prijsgegeven, om Hem beschouw ik alles als afval." En waarom? "Ik heb geen eigen gerechtigheid op grond van de wet; mijn gerechtigheid komt door het geloof in Christus." Duidelijk wordt dus vandaag: ik ben niet vrij wanneer ik het kwaad op anderen afschuif. Neen, zegt Paulus, onze rechtvaardiging kan alleen uit Christus voortkomen.

Wat betekent dit? De apostel gaat nog verder. "Ik wil de kracht van zijn opstanding gewaarworden en de gemeenschap met zijn lijden." Paulus zoekt het antwoord op de vraag rond het kwaad in de dood en verrijzenis van Christus. In Jezus’ stilzwijgend lijden uit liefde ligt de overwinning op de wortel van alle kwaad, ook voor onze overwinning op het kwaad. Zwaar straffen, het helpt niet, zolang ik de wortel van het kwaad niet aanpak, allereerst in mijzelf. En die opdracht wordt ons vandaag meegegeven. Wij kunnen het kwaad overwinnen door aan de wortel te beginnen.

“Ik leef niet meer, Christus leeft in mij.” Geef Christus de vrijheid om in ons hart het kwaad te overwinnen. "Ik wil steeds meer op Jezus lijken in zijn sterven om eens te mogen komen tot de wederopstanding uit de dood." Dit is de therapie die Paulus ons vandaag aanreikt. Wij hoeven zonde en schuld niet langer weg te stoppen of alleen op anderen te verhalen. Christus heeft het kwaad reeds overwonnen. En tegelijkertijd behoeft ook niets goedgepraat: uit kracht van Christus is een leven van bekering en gerechtigheid niet langer utopie. "Neen, vrienden, ik beeld mij niet in er al te zijn. Alleen dit; ik vergeet wat achter mij ligt, ik storm af op het doel; de prijs van Gods heerlijke roeping."

Tekst: Bezinning op het Woord, inleidende teksten bij de dagelijkse liturgie