Op de plek waar zo’n duizend jaar geleden het dorp Horst ontstond, wordt vanaf 1 juni de geschiedenis van Horst verteld. In het atrium van de Sint-Lambertuskerk verschijnen vijf informatiezuilen en het atrium zelf wordt verfraaid en ingericht om mensen te ontvangen en als startpunt voor rondleidingen te dienen.

De afgelopen drie jaar hebben vrijwilligers gewerkt aan het zichtbaar en ‘afleesbaar’ maken van het lokale verleden. Het atrium wordt zo een bijzonder informatiepunt over de geschiedenis van Horst. Individuele bezoekers aan Horst en groepen geïnteresseerden vinden hier dan informatie.  

Vijf tijdvakken
In het atrium wordt straks de geschiedenis van Horst verteld in vijf tijdvakken, die voor Horst van belang zijn geweest. Elk tijdvak heeft een eigen informatiezuil waarop wereldlijke en kerkelijke ontwikkelingen worden beschreven en getoond in context met relevante gebeurtenissen op nationaal en internationaal niveau. Daarnaast kan de bezoeker op een digitaal informatiescherm met gebruik van interactieve presentatietechnieken op verschillende niveaus van verdieping aanvullende informatie ophalen. Er komen ook faciliteiten voor de weergave van geluid en muziek, en beveiligingscamera’s.

Rijksmonument
De Sint-Lambertuskerk in Horst is een rijksmonument met een rijke geschiedenis. Daarvan getuigen de vele kunstvoorwerpen in de kerk. Het gebied rondom de kerk draagt de sporen van de Horster geschiedenis: zoals de aanwezigheid van bijzondere gebouwen, het stratenplan, pleinen en kerkhof. In deze achtergrond passen ook verhalen over de geschiedenis die zich hier heeft afgespeeld

De kerk heeft een bijzondere moderne bouw (wederopbouwarchitectuur). Het atrium (voorhof) met drie overdekte gangen is uniek voor Nederland. Het vormt een overgangsruimte tussen de openbare ruimte van het dorp en de gewijde ruimte in de kerk. Het is een eiland van rust in de looproute tussen Steenstraat en Kerkstraat, centraal gelegen en toch afgescheiden, precies op de plek waar de geschiedenis van Horst zich op prominente wijze heeft afgespeeld. Dat maakt het atrium zeer geschikt om een speciale publieksfunctie te krijgen.

In 2013 verscheen het imposante boek De Hemel op Aarde over de Sint-Lambertuskerk, haar geschiedenis en bijzondere kunstvoorwerpen. In 2019 werd in de crypte van de kerk de Schatkamer van Horst ingericht, waar die kunstvoorwerpen op een duurzame en veilige manier worden getoond. Met deze tentoonstelling in het atrium over de geschiedenis van Horst wordt de culturele functie van de kerk in hartje Horst verder versterkt.

Bekostiging
De kosten van het project bedragen ruim € 100.000. De gemeente Horst aan de Maas heeft een subsidie toegekend van € 25.000 uit de middelen ter stimulering van de vrije tijdseconomie. De andere bijdragen komen van de provincie Limburg, het Mondriaan Fonds, het Cultuurfonds, de Rabobank, Stichting de Kamp en Van Rensch Holding.

Nog een bijzondere tentoonstelling
Gelijktijdig met de tentoonstelling in het atrium verzorgt Museum de Kantfabriek in Horst in en rondom de kerk een bijzonder kunstproject van de bekende textielkunstenares Fransje Killaars, van wier vader Piet diverse sculpturen in de kerk te zien zijn. Rondom de Sint-Lambertuskerk komt een tijdelijk monumentaal kunstwerk in de vorm van een vier meter brede, blauwe kunstgrasstrook, direct aansluitend op de muren van de kerk. Hiermee worden de contouren van het gebouw als het ware geïsoleerd uit de rode stenen, een project dat doet denken aan het inpakken van gebouwen door de Hongaarse kunstenaar Christo.

Met een tweede kunstwerk binnen in de kerk accentueert Fransje twee beelden van haar vader met handbedrukte stoffen stroken die in de nissen van de beelden van het gewelf naar beneden hangen. Gelijktijdig wordt in Museum de Kantfabriek met fotografische beelden en bruiklenen een overzichtstentoonstelling ingericht over het oeuvre van Fransje Killaars, maar de kunstenares maakt ook een nieuw kunstwerk voor de presentatie in De Kantfabriek.

Museum de Kantfabriek en de Sint-Lambertuskerk slaan zo de handen ineen voor een zeer bijzondere culturele zomer in het centrum van Horst, waarin ook diverse culturele activiteiten zullen worden ontplooid. Aanleiding voor de samenwerking is het 50-jarig jubileum van meerdere culturele instellingen in Horst aan de Maas.

Opening
De openingshandeling zal zaterdag 1 juni, na enkele toespraken, worden verricht door de gouverneur Emile Roemer van de provincie Limburg en diocesaan administrator mgr. René Maessen van het bisdom Roermond.