Laudate Deum nieuwe klimaatbrief van paus Franciscus
Op de feestdag van de heilige Franciscus van Assisi (4 oktober) is het document Laudate Deum (Prijs God) gepubliceerd. Deze apostolische exhortatie (pauselijke brief) van paus Franciscus is een vervolg op zijn eerdere encycliek Laudato si’ (Geprezen zijt Gij) uit 2015. In de inleiding van Laudate Deum schrijft de paus dat allerlei gebeurtenissen in de afgelopen acht jaar rond klimaat en sociale gerechtigheid vroegen om verheldering en om een aanvulling van Laudato si’.
In het nieuwe document schrijft de paus dat de situatie nog urgenter is dan acht jaar geleden, toen hij met zijn ‘groene’ encycliek kwam. Daarin sprak hij destijds niet alleen over klimaatverandering, maar vooral over de consequenties die dit heeft voor kwetsbare en arme mensen die er wereldwijd door getroffen worden. In Laudate Deum uit de paus opnieuw zijn zorgen. Hij heeft het onder meer over ‘onze lijdende planeet’ en over de wereld ‘die aan het instorten is’. Ook wijst hij op de impact van de klimaatverandering, die het leven van veel mensen in toenemende mate zal schaden. “We zullen de gevolgen voelen op het gebied van gezondheidszorg, werkgelegenheid, toegang tot hulpbronnen, huisvesting, gedwongen migratie, enzovoort,” aldus paus Franciscus.
Mens verantwoordelijk
In een eerste reactie wijst de Laudato Si’-alliantie NL erop dat de paus heel duidelijk schrijft dat er sinds het verschijnen van zijn eerdere klimaatoproep veel te weinig is gebeurd en roept hij nu op tot concreet handelen, te beginnen op de VN-klimaattop in Dubai. “De paus zegt dat de mens verantwoordelijk is voor de klimaatcrisis. Bij de mens ligt dus het probleem, maar óók de oplossing,” aldus Jurijn Timon de Vos van de Laudato Si’-alliantie NL, een samenwerkingsverband van diverse kerkelijke organisaties. Volgens De Vos is de paus vooral kritisch op het zogenaamde ‘technocratisch paradigma’. Hiermee bedoelt hij het geloof in losse technologische innovaties, als oplossing voor de klimaatcrisis. “In werkelijkheid helpen deze verbeteringen alleen de rijken en mensen met macht. Ondertussen lijden de meest kwetsbaren dagelijks onder de gevolgen van klimaatverandering. Dit is zoals we paus Franciscus kennen: hij neemt het op voor de zwakkeren en ontziet de machtigen niet.”
Wereld is van God
Bisschop Gerard de Korte van Den Bosch, die bisschopreferent is voor Kerk en Samenleving zegt dat paus Franciscus met Laudate Deum “een hartstochtelijke oproep doet aan de wereldgemeenschap om gezamenlijk vaart te maken en de klimaatcrisis versneld aan te pakken.” De paus spreekt als geestelijk en moreel leider en dat komt volgens Mgr De Korte tot uitdrukking in de titel van zijn exhortatie: Prijs God. Want de mens die de plaats van God wil innemen, wordt de ergste vijand van zichzelf. God is de Schepper en eigenaar van deze wereld.” Volgens De Korte doet paus Franciscus een hartstochtelijke oproep aan de wereldgemeenschap: Maak gezamenlijk vaart en pak de klimaatcrisis versneld aan.”
In Laudate Deum noemt de paus heel nadrukkelijk de aanstaande VN-klimaattop COP28 in Dubai. Volgens de hem moet deze een keerpunt worden: met afspraken die écht werken en die écht worden nagekomen én met sancties bij overtredingen. In tijden dat landen vaker kiezen voor hun eigen belang, breekt de paus ook een lans om samen op te treden. Alleen via internationale samenwerking valt een verergering van de klimaatcrisis te voorkomen.
Inspiratiedag Roermond
Het bisdom Roermond houdt samen met de Laudato Si’-alliantie NL en de Stichting Tijdig op zaterdag 4 november een inspiratiedag over de encycliek Laudato Si’. De nieuwe exhortatie Laudate Deum zal dan zeker ook aan bod komen. De inspiratiedag vindt plaats in Roermond. Iedereen is welkom.
Meer info
