Dit jaar is het twintig jaar geleden dat het UNESCO-verdrag voor de Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed is gesloten. Dat wordt onder meer gevierd door dit weekeinde  (9 en 10 september) veel aandacht te besteden aan ‘levend erfgoed’ tijdens Open Monumentendag.

Levend of immaterieel erfgoed is het beste te omschrijven als de culturele gebruiken, tradities en ambachtelijke vaardigheden die mensen van huis uit hebben meegekregen, die zij zich eigen hebben gemaakt en die zij op hun beurt weer willen doorgeven. Dit immateriële erfgoed is – anders dan de stenen van een monument – voortdurend in beweging en verandert mee met de tijd én van beoefenaar tot beoefenaar. 

Diverse kerkelijke of van huis uit kerkelijke tradities in Limburg zijn opgenomen op de lijst van het immaterieel erfgoed: de bidweg van Sterre-der-Zee in Maastricht, de Passiespelen in Tegelen of het cramignondansen tijdens de ‘bronk’ in Eijsden om er maar een paar te noemen.

Van dit levend erfgoed zijn vaak ook elementen herkenbaar in de ‘stenen’ monumenten die tijdens de Open Monumentendagen te bezoeken zijn: van gregoriaans zingen tot het borduren van kerkelijke gewaden of het opknappen van kruisen en kapellen. Diverse kerken en kapellen in Limburg zijn dit weekeinde (9 en 10 september) vanwege Open Monumentendag geopend.

• Open Monumenten in Limburg

Illustratie: De bidweg in Maastricht staat op de lijst van immaterieel erfgoed 
(c) Foto: Jean-Pierre Geusens