Herfst

Nu het kouder wordt
en het licht verzwakt,
bidden wij
dat wij warmte geven en warmte ontvangen
en dat ons nooit mag ontbreken
het licht van vriendschap en liefde
waarin we elkaar herkennen.

Nu de avonden langer worden,
bidden wij
dat wij de tijd gebruiken
om tot onszelf te komen,
anderen te ontmoeten
en te naderen tot God.
Nu het jaar naar de winter keert,
bidden wij om dankbaarheid
voor alle vruchten van onze herfst
en dat wij afscheid leren nemen.

God,
tussen licht en donker
verloopt ons leven.
Neem ons op in uw stilte
en verblijd ons
met uw vriendelijke licht,
Jezus, onze Heer.

Frans Cromphout
Uit: Groot Gebedenboek, uitgeverij Lannoo 1999

Wereldgebedsdag voor behoud van de schepping

‘Alles wat ademt en leeft’. Dat is het thema dat de Laudato-Si’-alliantie dit jaar heeft meegegeven aan de periode van de schepping die van 1 september tot en met 4 oktober wordt gehouden. Op 1 september is de door paus Franciscus ingestelde Wereldgebedsdag voor behoud van de schepping en 4 oktober is de feestdag van Sint-Franciscus. In de periode daartussen wordt in katholieke kerken aandacht besteed aan de schepping.

Met het thema ‘Alles wat ademt en leeft’ wordt dit jaar gefocust op de rijke biodiversiteit van onze wereld die op sommige plaatsen bedreigd is door toedoen van de mens. Het thema is afkomstig uit een bekend kerklied: “Al wat Gij geeft, alles wat ademt en leeft, wil U, zijn oorsprong, vereren”. Het herinnert ons eraan dat alles wat bestaat een geschenk is van God. Samen met alle andere levende wezens vormen wij mensen een koor dat de lof zingt van de Schepper. In diezelfde traditie dichtte Franciscus van Assisi met zijn Zonnelied het loflied van alle schepselen. In zijn encycliek Laudato Si’ wijst paus Franciscus erop dat de aarde ‘ons gemeenschappelijk huis’ is en dat we met alle wezens ‘door onzichtbare banden verbonden zijn en een soort universele familie vormen, een schitterende gemeenschap die ons aanzet tot een heilig, teder en nederig respect.’  

Theologie studeren in Limburg (m/v)

Op 26 augustus begint het nieuwe studiejaar aan het Theologisch Instituut Rolduc. Dit is een weekendopleiding van het bisdom Roermond voor mannen en vrouwen, die zich willen verdiepen in theologie en pastoraat. Het instituut leidt diakens op, maar ook pastoraal werkers, geestelijk verzorgers en catecheten. Ook belangstellenden die voor hun persoonlijke vorming een of meer cursussen willen volgen, zijn van harte welkom. De opleiding vindt tijdens een aantal weekenden per jaar plaats van vrijdagavond tot zaterdagmiddag. Op het lesprogramma staan vakken als theologie, filosofie, kerkgeschiedenis, Bijbelwetenschap en diverse praktische onderwerpen zoals pastorale gespreksvoering en dergelijke. Interesse om de opleiding te volgen? Kijk op www.rolduc.nl of neem contact op met rector Lambert Hendriks: rector@rolduc.nl of bel: 045-5466810.

Heiligdomsvaart in Kornelimünster

‘Wie denken jullie dat ik ben?’ Dat is thema van de Heiligdomsvaart die van 10 tot en met 17 september in Kornelimünster (bij Aken) wordt gehouden. Het is de derde Heiligdomsvaart die dit jaar in het bisdom Aken plaatsvindt. Na Mönchengladbach in mei en Aken in juni is het in september de beurt aan Kornelimünster, waar net als in de andere twee plaatsen al eeuwenlang kostbare textielrelieken worden bewaard. In juni was er in Kornelimünster ook al een programma en dit gaat in september verder met pelgrimsmissen, reliektoningen, lezingen, concerten en een openkerkennacht. Kijk voor het volledige programma op www.heiligtumsfahrt-kornelimuenster.de

Serie bijeenkomsten ‘Vrouw, word wat je bent’

Tussen zaterdag 9 september en zaterdag 20 april wordt in Sittard een reeks van zes bijeenkomsten gehouden rond het thema de ‘waardigheid van de vrouw’. Tijdens iedere bijeenkomst is er een spreker die vanuit een andere invalshoek ingaat op de rol en de positie van vrouwen.

9 september: Zuster Mary Amata OP: De vrouwelijke ziel
28 oktober: Mw. Marion Verwij-Didden, gynaecoloog: Biologie van de vrouw
2 december: Pastoor Martin Otto: Vrouwen uit de Bijbel
13 januari 2024: Mw. Gabriëlle Buirma-Rieu: De vrouw en haar decorum
24 februari 2024: Hulpbisschop Mgr. Everard de Jong: De vrouw in de antropologie I
20 april 2024: Hulpbisschop Mgr. Everard de Jong: De vrouw in de antropologie II

Het programma duurt steeds van 10:30 tot circa 15:30 uur met de viering van de H. Mis, een lezing en gesprekken daarover. Het programma is inclusief koffie, thee, vlaai en lunch. Kosten: € 17,50 (all-in, per bijeenkomst) Vormen de kosten een obstakel? Neem dan gerust contact op.

Locatie: Bezinningscentrum Regina Carmeli, Kollenberg 2, Sittard
Informatie en aanmelden kan via 06-45 033 641 katholieklimburg@gmail.com

Je moet het maar weten
Feest van Kruisverheffing

De meeste kerkelijke feesten draaien om een heilige. Een enkele keer gaat het om een gebeurtenis of een voorwerp. Het feest van Kruisverheffing is zo’n feest, waarop een voorwerp centraal staat: het kruis. Het feest wordt gevierd op 14 september en gaat terug tot de zogeheten Helenalegende.

Deze beschrijft hoe de heilige keizerin Helena – de moeder van keizer Constantijn de Grote – rond het jaar 325 in een visioen de opdracht kreeg om naar Jeruzalem te gaan en daar het kruis te vinden waaraan Christus gestorven was. Haar reis werd een ware triomftocht. Ze stichtte diverse kerken, ze vond de relieken van de Drie Koningen, die zich nu al vele eeuwen in de Dom in Keulen bevinden. Haar belangrijkste vondst was die van het graf van Christus, waarboven later de Heilig-Grafkerk werd gebouwd, en van delen van het Heilig Kruis. Helena nam de overblijfselen van het kruis deels mee naar Constantinopel en naar Rome. In Rome worden ze bewaard in de basiliek van Santa Croce in Gerusalemme.

De herdenking van de Heilig-Kruisvinding werd al snel een liturgisch feest. De datum van 14 september werd gekozen, omdat 13 september de wijdingsdag is van de Heilig-Grafkerk. Daags erna wordt het Heilig Kruis vereerd als teken van verlossing van de mensheid. In het verleden werden op die dag in de liturgie ook letterlijk kruisbeelden omhooggehouden om ze aan het volk te tonen. Vandaar de naam 'Kruisverheffing'. Een afgeleide van dit ritueel is nog steeds aanwezig in de liturgie van Goede Vrijdag.

Boodschap paus voor Werelddag van Migrant en Vluchteling

Op zondag 24 september viert de Kerk voor de 109e keer de Werelddag van de Migrant en de Vluchteling. In zijn boodschap voor deze dag legt paus Franciscus het accent op vrijheid; vrijheid die, zo schrijft hij, de keuze om het eigen land te verlaten altijd zou moeten kenmerken. Het thema van zijn boodschap is dan ook ‘Vrij om te kiezen voor migreren of blijven’.

De paus noemt de migratiestromen in onze tijd ‘een uitdrukking van een complex en veelzijdig verschijnsel. Om dit te begrijpen is een aandachtige analyse noodzakelijk van alle aspecten die de verschillende fases van de migratie-ervaring kenmerken, vanaf het begin tot de aankomst, met inbegrip van een eventuele terugkeer.’

Met het oog op het naderende jubeljaar in 2025 verwijst de paus naar het jubeljaar zoals dat gevierd werd door het volk Israël: ‘In het jubeljaar zal iedereen in zijn vroeger bezit worden hersteld’ (Lev. 25, 13). De viering van het jubeljaar voor het volk Israël was een collectieve daad van gerechtigheid: allen ‘konden terugkeren naar de oorspronkelijke situatie met nietigverklaring van iedere schuld, het teruggeven van land en de mogelijkheid om opnieuw de vrijheid te genieten die eigen is aan Gods volk” (Catechese, 10 februari 2016).’

De paus pleit voor het recht om niet te moeten emigreren: ‘Het betreft hier een recht dat nog niet wettelijk is vastgelegd, maar dat van fundamenteel belang is, en het garanderen hiervan moet verstaan worden als medeverantwoordelijkheid van alle staten ten opzichte van een gemeenschappelijk goed dat nationale grenzen overstijgt. Immers, daar de wereldwijde hulpbronnen niet onbegrensd zijn, hangt de ontwikkeling van de economisch armste landen af van het vermogen tot samen delen dat wij tussen alle landen tot stand kunnen brengen,’ aldus paus Franciscus.

Zolang dat recht niet gerealiseerd is, biedt de gezamenlijk en gedeelde pastorale zorg een garantie voor de gewenste vrijheid in het hele traject van migratie. ‘Want ik had honger en gij hebt Mij te eten gegeven, Ik had dorst en gij hebt Mij te drinken gegeven, Ik was vreemdeling en gij hebt Mij opgenomen, Ik was naakt en gij hebt Mij gekleed, Ik was ziek en gij hebt Mij bezocht, Ik was in de gevangenis en gij hebt Mij bezocht’ (Mat. 25, 35-36). ‘Deze woorden klinken als een voortdurende vermaning om in de migrant niet alleen een broeder of een zuster in moeilijkheden te herkennen, maar Christus zelf, die aan onze deur klopt’, schrijft de paus.

Synodale weg
Tot slot verwijst hij naar de synodale weg die de Kerk is ingeslagen. Deze weg ‘brengt ons ertoe in de meest kwetsbare personen – en onder hen zijn veel migranten en vluchtelingen – bijzondere reisgenoten te zien die bemind moeten worden en voor wie gezorgd moet worden als broeders en zusters. Alleen door samen op weg te zijn zullen wij ver kunnen gaan en het gemeenschappelijke doel van onze reis bereiken.’

De boodschap sluit af met een gebed:

God, almachtige Vader,
geef ons de genade ons nijver in te zetten
ten gunste van gerechtigheid, solidariteit en vrede,
opdat al uw kinderen de vrijheid
wordt gegarandeerd om te kiezen voor migreren of blijven.

Geef ons de moed
alle gruweldaden van deze wereld aan te klagen,
tegen elk onrecht te strijden
|dat de schoonheid van uw schepselen
en de harmonie van ons gemeenschappelijk huis verminkt.

Ondersteun ons met de kracht van uw Geest,
opdat wij uw tederheid voor iedere migrant
die Gij op onze weg plaatst, kunnen tonen
en in de harten en in elke omgeving
de cultuur van ontmoeting en zorg verspreiden

Oktober = synodemaand

Gedurende de hele maand oktober vindt er dit jaar in Rome een bijzondere bijeenkomst plaats. Na een lange voorbereidingsperiode wordt daar van 4 tot en met 29 oktober een algemene bisschoppensynode gehouden. Honderden bisschoppen en adviseurs van over de hele wereld komen dan naar Rome om samen met de paus te praten over de toekomst van de Kerk.

De synode gaat over het thema synodaliteit. Op initiatief van paus Franciscus wordt dan gesproken over de vraag hoe allerlei geledingen binnen de Kerk meer betrokken kunnen worden bij het uitdragen van het geloof. De afgelopen jaren heeft er al een wereldwijd traject plaatsgevonden, waarbij gelovigen en ook niet-gelovigen konden meepraten over de manier waarop de Kerk zich in deze tijd het beste kan presenteren. In alle bisdommen hebben er enquêtes en gespreksbijeenkomsten plaatsgevonden.

Begin dit voorjaar is er per continent over de resultaten van die ontmoetingen gesproken. De belangrijkste conclusies daarvan zijn samengevat in een document dat als uitgangspunt dient voor de bijeenkomst van de bisschoppen en de paus. Namens Nederland neemt hulpbisschop Mgr. Ted Hoogenboom van Utrecht hieraan deel. Volgend jaar oktober vindt het vervolg op deze synode plaats.

Nederlandse paus opent nieuwe seizoen Academie Rolduc

De enige Nederlandse paus in de geschiedenis staat vrijdag 6 oktober centraal tijdens de start van het nieuwe seizoen van de lezingenreeks Academie Rolduc. Kerkhistoricus Mgr. dr. Paul Hamans houdt dan in Abdij Rolduc een lezing over de in Utrecht geboren paus Adrianus VI.

Deze paus leefde tijdens de renaissance, eind 15e en begin 16e eeuw. Deze tijd markeerde een cultuurbreuk, waarin kerk en samenleving uiteengingen, de eenheid van God en wereld brak en mensen zich bewust werden van hun individuele eigenheden en rechten. In het kielzog van deze revolutionaire breuk, scheurde ook de Kerk, die vanwege mistoestanden toe was aan een hervorming. Dit leidde uiteindelijk tot de Reformatie. Paus Adrianus zag de mistoestanden en trad als priester, geleerde, politicus en paus hiertegen op. Hij riep op tot hervorming. Het ontbrak hem niet aan goede wil, maar zijn pontificaat was te kort om zijn goede bedoelingen vrucht te laten dragen. 

De bijeenkomst van Academie Rolduc vindt plaats op vrijdag 6 oktober in Abdij Rolduc in Kerkrade. Aanvang 19.00 uur. Entree: vijf euro, ter plekke te voldoen. Het volledige programma van de lezingenreeks Academie Rolduc is te vinden op www.rolduc.nl of op www.bisdom-roermond.nl/academierolduc of www.bisdom-roermond.nl/kalender. Aanmelden vooraf is noodzakelijk via: academie@rolduc.nl

Op 22 oktober is het Missiezondag. Bij die gelegenheid vraagt Missio dit jaar aandacht voor christenen in Libanon. Centraal daarbij staat een citaat uit het evangelie van Lucas: ‘Met brandend hart’. De christenen in Libanon hebben een hart dat brandt van naastenliefde en van de missie dáár te zijn waar mensen in moeilijkheden zijn. Zij verlaten het land niet, zij blijven om een bron van hoop te zijn.

Land van de ceders
Libanon is de laatste jaren in een ongekende crisis beland. De Libanese munteenheid heeft 98 procent van haar waarde verloren. Een groot deel van de middenklasse kwam onder de armoedegrens terecht. De staat is nog slechts een façade, overal is corruptie. Dagelijks verlaten mensen het land. Libanon vangt veel Syrische vluchtelingen op. De explosie in de haven van Beiroet in 2020 was de spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen.

Drama’s en wonderen
Na deze enorme explosie, waarbij meer dan 200 mensen omkomen, willen de parochianen van de parochie Sint-Maroun helpen. Van de overheid is niets te verwachten. De pastoor van de parochie, Richard Abi Saleh, komt met het initiatief ‘drames et miracles’ (drama’s en wonderen): “We gaan op bezoek bij de mensen en luisteren naar hun angsten. We zijn er. We bidden met hen. We huilen en lachen met hen.” Danielle Aramouni, een van de vele vrijwilligers in de parochie, zegt het kernachtig: “Voor mij is mijn werk geen baan, het is een missie. Als je mensen ziet die hulp nodig hebben, ga je naar ze toe en helpt.”

MISSIO ondersteunt het pastorale werk in Libanon. Help mee! Geef aan Missio Pauselijke Missiewerken in de collecte op Missiezondag 22 oktober of stort uw bijdrage op NL65 INGB 0000 0015 66, t.n.v. Missio Wereldmissiemaand, te ’s-Hertogenbosch.

Meer informatie: www.missio.nl

Op zaterdag 28 oktober vindt in de Sint-Christoffelkathedraal in Roermond de wijding van een transeunt diaken plaats. Deze wijding is een volgende stap op weg naar het priesterschap. De wijdeling is de 34-jarige Jean Léonard Ratokiniaina. Hij komt uit Madagascar en is lid van de beweging van de Neocatechumenale Weg. Hij heeft de afgelopen jaren de priesteropleiding gevolgd aan de seminaries van Rolduc in Kerkrade en Redemptoris Mater in Cadier en Keer.

Ratakiniaina is de enige priesterstudent die dit jaar in Roermond tot diaken wordt gewijd. Enkele van zijn jaargenoten ontvangen in hun thuisbisdommen in India de diakenwijding. In de loop van volgend jaar ontvangen ze allemaal hun priesterwijding. De diakenwijding begint op zaterdag 28 oktober om 10.30 uur. De kathedraal ligt aan de Markt in Roermond. Iedereen is van harte welkom deze bijzondere plechtigheid bij te wonen.

De eerste zaligverklaring die ooit in Nederland werd uitgesproken, was die van Anna Maria Tauscher, de stichteres van de zusters karmelietessen van het Goddelijk Hart van Jezus in Sittard. Dat gebeurde tijdens een bijzondere plechtigheid op 13 mei 2006 in Roermond. Op woensdag 20 september is het precies 85 jaar geleden dat ze in het moederhuis van haar congregatie in Sittard overleed.   

Anna Maria Tauscher werd in 1855 in Sandow in het huidige Polen geboren. Haar moeder kwam oorspronkelijk uit Haarlem en haar vader was Luthers predikant. Op 20-jarige leeftijd ging Tauscher in een krankzinnigengesticht in het Rijnland werken. Daar kwam ze in aanraking met het katholieke geloof. Ze werd zelf katholiek en kwam via allerlei omzwervingen in Berlijn terecht. Daar stichtte ze in 1891 een kindertehuis. Zes jaar later trad ze in Rome toe tot karmelietessen. Als kloosterling nam ze de naam Maria Teresa van de Heilige Jozef aan. In 1905 werd haar congregatie erkend.

Volgend jaar is het 100 jaar geleden dat het moederhuis van de karmelietessen officieel in Sittard werd gevestigd. Anna Maria Tauscher woonde daar ook een groot deel van haar leven en ligt in de kapel bij de zusters aan de Kollenberg begraven. Haar feestdag is op 30 oktober.

Landelijke Jongerendag op 4 november

Op zaterdag 4 november in Veenendaal een landelijke Katholieke Jongerendag (KJD) gehouden met als thema ‘Welkom thuis’. Jongeren tussen 16 en 30 jaar zijn dan welkom om hun geloof te beleven en andere jongeren te ontmoeten. Het thema 'Welkom thuis' is bedoeld om de katholieke jongeren te laten ervaren dat de kerk in Nederland leeft! De organisatie wil deelnemers gelegenheid bieden om te bouwen aan een persoonlijke relatie met God. Het programma bevat onder andere sprekers, muziek, de Heilige mis, workshops en ruimte voor ontmoeting en ontspanning. Ook tieners tussen 12 en 15 jaar zijn met een tiener- of vormselgroep van harte welkom om aan te sluiten bij het programma deze dag.