Unieke collectie relieken in vernieuwde schatkamer Slevrouwe
De Onze-Lieve-Vrouwebasiliek in Maastricht beschikt over een unieke collectie middeleeuwse relieken en kunstvoorwerpen van internationale allure. Deze zijn vanaf Tweede Pinksterdag weer te zien in de geheel nieuw ingerichte schatkamer van de basiliek. Bij de herinrichting is ook een bijzonder oorkonde uit 1325 herontdekt, die nu voor het eerst ontcijferd is.
De reliekenverzameling van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek is sinds de 13e eeuw opgebouwd. Het gaat om zaken als het kleed van de heilige Maastrichtse bisschop Lambertus uit de 8e eeuw, een byzantijnse Encolpion (reliekhouder als hanger) uit de 11e eeuw en een Vikinghoorn met zilverbeslag van Keltische motieven uit de 9e eeuw. De basiliek heeft ook opvallend veel relieken van heilige vrouwen, zoals de trouwring van Maria, een haarlok van Maria Magdalena en resten van Barbara en van Catharina.
Relieken werden in de middeleeuwen zo sjiek mogelijk verpakt in rijke stof en getoond achter glas in zilveren reliekhouders, in vergulde bronzen schrijnen, ivoren kistjes of in een fors stuk bergkristal. In de nu ontcijferde handgeschreven oorkonde staat omschreven welke aflaten pelgrims konden verdienen als ze in de Onze-Lieve-Vrouwekerk (toen nog geen basiliek) kwamen bidden. Op een gravure van rond 1600 staan de belangrijkste relieken op een rij, met eronder de naam en uitleg over welke heiligen het zijn. Pelgrims konden zo de relieken herkennen en de prent als souvenir mee naar huis nemen.
De vernieuwde schatkamer wordt op Tweede Pinksterdag officieel heropend. Lydia Beerkens van het kerkbestuur van de parochiefederatie Onze-Lieve-Vrouw/St.-Pieter is trots op het resultaat van de nieuwe inrichting. ‘Je hoeft per se niet religieus te zijn om de schitterende middeleeuwse kunstschatten in de Slevrouwe te kunnen waarderen. Als je een beetje gevoel voor geloof hebt, beleef je wat de middeleeuwse pelgrim aantrok om naar Maastricht te reizen.’ Volgens Beerkens moet zo’n pelgrimstocht een spectaculaire totaalbeleving zijn geweest: ‘De vele kerken in de stad met een keur aan toprelieken om te aanbidden, met name die van Maria in de Onze-Lieve-Vrouw en van Sint-Servaas in de Servaasbasiliek. Het is een schitterende taak om het publiek de schatten en de verhalen in de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek te laten herontdekken.’
In de vernieuwde schatkamer is gekozen voor een thematische opstelling met bijzondere verhalen rond de relieken, verborgen in hun kostbare houders van de meest exotische materialen. Er zijn belangrijke stukken uit de tijd van de barok en religiosa die betrekking hebben op de verering van het beeld van de Sterre der Zee, dat zich pas sinds de 19e eeuw in de basiliek bevindt en vóór die tijd in andere Maastrichtse kerken stond.
De ontdekking van de oorkonde uit 1325 geeft een mooi inkijkje in de verhoudingen in de stad en het religieuze leven in die tijd. Dit is verder in context geplaatst met aandacht voor de duizendjarige geschiedenis van het kerkgebouw, van de stad Maastricht en haar twee kapittels.
