1e lezing: Dan.7,13-14 
2e lezing: Apok.1,5-8  
Evangelie: Joh.18,33b-37  

Koning van de machtelozen

Christus Koning: wat moeten wij met deze titel? Het koningschap is niet meer van deze tijd! En waar het nog bestaat, heeft het bijna louter nog een symbolische functie. Is het koningschap van Jezus niet ook achterhaald, zoals velen toch al de indruk hebben dat wat de Kerk verkondigt passé is! 

Maar wat bedoelt de Bijbel met koningschap. In het Oude Testament krijgt het Joodse volk uiteindelijk een koning. Na een lange tijd van het langzaam in bezit nemen van het land Kanaän, van spanningen, opnieuw aangevallen worden, komt er nu eindelijk rust. Aan de lange weg van uittocht en bevrijding komt nu een einde. De heilsgeschiedenis van het Joodse volk vindt nu zijn bekroning met het instellen van het koningschap in Israël. God is koning en de gezalfde koningen mogen als zijn plaatsvervanger dat koningschap tegenwoordig stellen! 

Het Koningschap heeft in Bijbels perspectief met vrijheid te maken. Nu was de vrijheid onder de aardse koningen van Israël maar relatief, daar had de profeet Samuel al voor gewaarschuwd. Eigenlijk hadden ze niet om een koning moeten vragen, hadden ze die niet nodig. Maar wat blijft staan, is dat het Bijbelse koningschap met vrijheid te maken heeft. En wie wil er niet vrij zijn. Velen leven in onze wereld in verdrukking. Wij leven weliswaar in een vrij land. Maar wat betekent dat? Hoe relatief dat is, hebben we de laatste jaren wel gezien. De vrijheid van meningsuiting is in het geding. 

Maar wat wil dat zeggen om echt vrij te zijn? Legitimeert mij die vrijheid om alles te zeggen wat ik denk, ook als ik daar anderen bewust mee krenk? En toch is het waar: vrijheid is een kostbaar bezit. Maar wat is vrijheid? Voel ik me echt vrij? Vrij om te zeggen wat ik denk, om te doen wat ik wil? Durf ik bijvoorbeeld mijn christen zijn nog naar buiten toe te tonen? Of zit ik altijd te kijken wat anderen er van vinden? Ben ik misschien allang blij bij de groep te horen, want dat geeft een soort vrijheid…? 

Maar wat is dat voor vrijheid die ten koste gaat van mijzelf, van mijn diepste identiteit? Vrijheid, vrij zijn, is blijkbaar niet zo eenvoudig. Als wij Christus Koning vieren dan gaat het om een koningschap dat vrijheid schept. Een vrijheid die met waarheid te maken heeft: “Al wie uit de waarheid is, luistert naar Mijn stem.” De waarheid zal u vrijmaken. Hij is dan ook een heel andere koning: “Mijn koningschap is niet van deze wereld”, zegt Jezus vandaag tegen Pilatus! Jezus is geen koning die macht zoekt en dat ook consolideert. Integendeel, Hij gaat de weg van de machtelozen en heeft aandacht voor de mensen aan de kant van de samenleving. En hoe schept Hij vrijheid? Door de ontmoeting!  

We kennen allemaal het verhaal van Zacheüs de tollenaar. Jezus wil bij deze tollenaar te gast zijn! Jezus openbaart Gods goedheid door de aandacht die Hij heeft voor elke mens. Ook als mensen daar anders over denken. Als de groep zegt: nee, die niet! Indien het ten koste gaat van de fanclub, Christus Koning blijft zichzelf. Hij blijft in de waarheid, de waarheid die God zelf is. Jezus is dan ook echt een vrij mens. Maar dat niet alleen, Hij brengt ook vrijheid, want Hij is de Godmens. Een lamme die weer kan lopen, een blinde die weer ziet, maar nog veel meer brengt Hij ten diepste bevrijding doordat Hij zegt: “Uw zonden zijn u vergeven.” Jezus houdt van mensen, maar Hij is niet naïef. Nee, Jezus heeft echt zorg, liefde voor mensen, durft wat te zeggen, maar altijd om iemand op te bouwen. Omdat Hij in mensen gelooft, meer nog omdat Hij in God gelooft. 

Christus Koning openbaart hoe God ieder van ons ziet, en ondanks onze kleinheid en zwakheid in ons blijft geloven. Zijn koningschap is een koningschap van vergeving. Daartoe heeft Hij haat altijd met liefde beantwoord, zelfs toen Hij de weg moest gaan van het kruis. Ook op het kruis bleef Hij zijn liefde tonen, had Hij zelfs de kracht om tegen de goede moordenaar te zeggen: “Vandaag nog zult gij met Mij zijn in het paradijs.” Zo groot is Gods zorg voor ons. Niemand valt daar buiten, tenminste als hij dat zelf niet wil. Het vraagt wel om een keuze. De keuze namelijk om deel te willen krijgen aan zijn koninkrijk, doordat we ons, zoals de goede moordenaar, op Hem durven richten. Dat betekent dan ook dat wij uitgenodigd zijn zelf de Koninklijke weg van Jezus te bewandelen. Het is de kleine weg van liefde en vertrouwvolle overgave. Dan zullen wij werkelijk vrij zijn.

Tekst: Bezinning op het Woord, inleidende teksten bij de dagelijkse liturgie

Illustratie: Wim Johannesma