Preek Mgr. Harrie Smeets bij gelegenheid van Kerstmis 2019

De vrouw was naar een ouderavond van school geweest, voor een regulier gesprekje met de leerkracht, over de jongste van hun vier kinderen. De man zou thuis bij de kinderen blijven. ‘En hoe was het?”, vroeg de man bij zijn thuiskomst: “Niks bijzonders,” zei de vrouw: “Ook onze jongste leert goed en gedraagt zich keurig, is behulpzaam. Als je die leerkrachten mag geloven hebben wij de meest voorbeeldige kinderen van het westelijk halfrond.”

“En hoe was het hier?”, vroeg zij op haar beurt. “Ook niks bijzonders,” zei de man: “de oudste was weer eens te laat thuis en toen ik er wat van zei, kreeg ik een grote mond terug. Nummer drie had bij nummer twee in de kleerkast geneusd en dat leverde ouderwetse ruzie op en de jongste moest ik weer vijf keer zeggen dat het bedtijd was. Ook niks bijzonders dus. Blijkbaar gedragen ze zich op school heel anders dan thuis.” Zij voegde eraan toe: “Toch niet slecht. Ik heb liever dat ze zich buitenshuis weten te gedragen en zich dan thuis uitkuren dan andersom.”

Wat de vier kinderen uit dit gezin waarschijnlijk heel goed aanvoelden was dat hun huis een thuis was: een plaats om je geborgen te weten en vrij te zijn om te zijn wie je bent. Een plaats waar je je zorgen kunt neergooien, en trouwens ook de vuile was kwijt kunt. Een plaats waar je zelfs af en toe met de deur kunt slaan en waar een uur later alles weer is alsof er nooit iets gebeurd is.

Als een plek zo vertrouwd is, dat dit er allemaal kan, dan zeggen we dat we er kind aan huis zijn. Zo’n plekken zijn schaars. Ons ouderlijk huis zal zo’n plek zijn of zijn geweest. Het huis waarin je woont met je partner is zo’n plaats. Misschien zijn er nog twee of drie plaatsen waar we kind aan huis zijn, bij levenslange vrienden bijvoorbeeld. Maar dan is het ook op. Kind aan huis zijn: dat zijn we maar op een paar plaatsen: Er zijn genoeg plaatsen waar we binnengaan. Maar vaak is er dan een reden voor. Een verjaardag vieren, iets gaan vragen, iets gaan brengen. Op de plaatsen waar we kind aan huis zijn, is geen reden nodig om binnen te gaan. Daar ben je welkom omdat je er bent, omdat je erbij hoort. Ergens kind aan huis zijn is schaars, is kostbaar, is onmisbaar.

De allereerste vraag die gesteld wordt aan ouders die naar de kerk komen om hun kind te laten dopen is: ‘Welke naam hebben jullie aan je kind gegeven ?’  Want waar je thuis bent daar kennen mensen je naam.  Mensen willen dat hun kind ook kind van God wordt. Ze willen hun kind in de kerk kind aan huis zal zijn, een plaats waar het welkom is zonder reden, gewoon omdat het er is, omdat het erbij hoort.

Kerstmis: Het feest waarbij we bij uitstek ons thuis weer op te zoeken. In de familiekring en in de kerk: we zoeken de plaatsen op waar we ons kind aan huis voelen. Maar in onze tijd staan de plaatsen waar we kind aan huis zijn onder druk. Ouderen die hun wederhelft verliezen en alleen achterblijven. Partners die uit elkaar gaan, omdat ze zich bij elkaar niet meer thuis voelen. Kinderen die opeens merken dat ze op twee plaatsen thuis moeten zijn, en op beide plaatsen iets vinden van dat thuis, maar ook op beide plaatsen wat essentieels missen van datzelfde thuis.

En het spiegelbeeld van de wereld zien we in de kerk terug. Blijkbaar vinden er steeds minder mensen een thuis meer, voelen ze zich er vaker vreemde en blijven ze achter. Gaandeweg verliezen kinderen van het huis het contact met de Vader, met Onze Vader. En bijgevolg zien we elkaar ook niet meer als kinderen uit hetzelfde huis, als broers en zusters, maar wordt de ander vaker een vreemde.

Kerstmis is de jaarlijkse open deur die uitnodigt om thuis te komen, thuis te komen in een pretentieloze stal. Thuiskomen en er je zorgen neer leggen, zodat je voelt dat ze gedeeld worden. Een plaats waar je vragen en verdriet kwijt kunt over de teleurstellingen in het leven, er desnoods boos over kunt worden en met de deur kunt slaan,  en waar je toch gewoon weer terug kunt komen. Een plaats waar we de vuile was van ons leven kunnen neergooien en ervaren dat we ervan verlost worden.

Onze zorgen, ons verdriet, onze zonden: de wereld kent vaak onze zorgen niet, ze heeft geen tijd om stil te staan bij ons verdriet en ze oordeelt hard over onze zonden. In deze nacht reikt God ons zijn mensgeworden woord aan van hoop in onze zorgen, van troost in ons verdriet, van vergeving waar we miskleunden. God reikt ons een thuis aan in de ‘Emmanuel, God met ons’. In die geest wens ik u allen een Zalig kerstfeest, een behouden thuiskomst , een welkom thuis. Amen