Wie iets moois wil zien, moet naar het Bonnefantenmuseum in Maastricht. Daar is sinds donderdag 21 februari de expositie ‘Meester van Elsloo’ te zien. Het gaat om een overzichtstentoonstelling waarop meer dan 50 15e-eeuwse houten beelden bij elkaar zijn gebracht. Een groot aantal daarvan komt uit Limburgse kerken of de collectie van het Bisschoppelijk Museum. Maar er zijn ook beelden uit het Rijksmuseum, het Louvre in Parijs en het Victoria & Albertmuseum in Londen te zien.

De ‘Meester van Elsloo’ is een wonderlijk fenomeen. De naam is in 1940 bedacht door de kunsthistoricus professor Joseph Timmers voor vier beelden, waarvan  hij vermoedde dat ze door één kunstenaar waren gemaakt. Omdat de naam van de kunstenaar niet bekend was, vernoemde Timmers hem naar de plaats waar een van de mooiste beelden staat: Elsloo. Later ontstond het idee dat het vermoedelijk om een groep kunstenaars gaat, die allemaal in dezelfde stijl werkten. Misschien wel in één grote beeldenfabriek, maar mogelijk ook in allerlei kleine ateliertjes in of rond Thorn.

“Eigenlijk is de Meester van Elsloo een groot mysterie,” zei directeur Stijn Huijts van het Bonnefantenmuseum bij de opening. Hij doelt daarmee op het feit dat over de kunstenaar of kunstenaars nauwelijks iets bekend is. De beelden zijn gemaakt in een tijd dat kunstenaars hun werk nog niet signeerden. Het is daarom niet bekend wie het was of waren, waar ze werkten en wat hun ideeën waren. Het enige wat opvalt, is dat de beelden allemaal in dezelfde stijl gemaakt zijn. “Zeker is in ieder geval dat deze beelden uit Limburg tot de top van de wereld behoren,” aldus Huijts.

“In de 15e en 16e eeuw waren er drie regio’s waar beeldsnijkunst in een zeer hoog aanzien stond,” legt samensteller Lars Hendrikman van expositie uit. “Dat waren Vlaanderen, Utrecht en het huidige Limburg. En omdat hier geen dominante schilders waren, was de beeldsnijkunst voor het hele gebied tussen pakweg Venray en Luik heel belangrijk.”

Het is voor het eerst in meer dan 40 jaar dat zoveel beelden van de Meester van Elsloo bij elkaar gebracht. Te zien is onder meer de beroemde ‘Anna-te-drieën’ uit de Augustinuskerk in Elsloo, waarnaar de kunstenaar vernoemd is, maar er zijn ook beelden te zien uit de kerken uit Thorn, Roermond, Horst, Montfort, Gulpen, Wijlre en Lottum. Daarnaast hebben tal van musea uit binnen- en buitenland beelden voor de tentoonstelling afgestaan.

Aan de overzichtsexpositie is tien jaar gewerkt, onder meer door oud-medeweker kerkelijke kunst Peter te Poel van het bisdom Roermond. Na zijn pensionering hebben anderen het initiatief overgenomen. Op 17 maart verschijnt ook een boek over de Meester van Elsloo. De expositie is tot 16 juni te zien in het Bonnefantenmuseum in Maastricht.