Zondag 31 mei 2020 - Hoogfeest van Pinksteren
1e lezing Hand.2,1-11
2e lezing 1Kor.12,3b-7.12-13
Evangelie Joh.20,19-23
De kracht van de Geest maakt kleine mensen groot
Onze tijd mag je de tijd van de techniek en de specialisatie noemen. Ga je naar de dokter en vermoedt men iets ernstigs, word je meteen doorgestuurd naar een specialist. En als je pech hebt, volgen er bij een onderzoek of behandeling nog verschillende andere specialisten. De Kerk kent ook specialisten, in de exegese of de theologie maar ook voor de pastoraal.
Een parochiepriester hoeft geen specialist te zijn. Hij dient – evenals een huisarts – van verschillende markten thuis te zijn. Dit geeft wel eens aanleiding tot misverstanden of kritiek. Denken wij nog maar eens aan de verwijten dat priesters niet goed genoeg onderlegd zouden zijn. Specialisatie heeft zeker zijn goede kanten. Het stelt mensen in staat zich volledig toe te leggen op een specifiek gedeelte of onderwerp binnen een groter geheel. Specialisatie echter kent ook nadelen. Vaak liggen deze nadelen op het menselijk vlak. Een mens is nu eenmaal meer dan zijn longen of zijn hart. En ook christen zijn, betekent meer dan alleen theologie of exegese. Zo hoor je meer dan eens het verwijt dat je in het ziekenhuis nog te weinig als mens wordt aangesproken.
Heeft specialisatie echter in alles het laatste woord? Ik wil mij hier beperken tot de Kerk. Zijn specialisten in de pastoraal of theologie, kenners van management en PR het antwoord op de noden van de Kerk in onze dagen? Want ook hier horen wij vaak dezelfde kritiek: de Kerk heeft te weinig een menselijk gezicht. Wat betekent het echter voor de Kerk om een menselijk gezicht te hebben? Als Christenen geloven wij, dat God een menselijk gezicht gekregen heeft in Christus Jezus. Hij zegt zelf: “Wie mij ziet, ziet de Vader.” De eeuwen door is dat menselijk gezicht van God doorgegeven binnen de Kerk. Dat was trouwens de opdracht die de geloofsgemeenschap van Jezus zelf ontvangen had: “Gaat uit over de gehele wereld en verkondigt het evangelie aan heel de schepping.” En de kern van de Blijde Boodschap is nu juist: God is mens geworden. Word zelf mens door op die Jezus te lijken.
In heiligen zoals Franciscus van Assisi en Moeder Teresa is dit menselijk gelaat van God wel heel bijzonder zichtbaar en tastbaar geworden. Waren zij specialisten? Zo ja, waarin waren zij dan zo speciaal? Het antwoord wordt ons wellicht op dit Pinksterfeest gegeven. En het kan goed zijn daarvoor terug te kijken naar de eerste Kerk op het eerste Pinksterfeest. Duizenden sloten zich in die eerste tijd bij de Kerk aan. Wie waren toen misschien de specialisten? Het waren de apostelen, mensen die wij nu bewonderen. Kijken wij echter naar de werkelijkheid, beschreven in de Handelingen van de Apostelen, dan zien wij in feite iets anders. Waarin waren die eerste Kerkmensen zo speciaal? Misschien juist door het feit dat zij helemaal niet zo bijzonder waren. Paulus zal later zelf zeggen: “Naar menselijke maatstaven waren er weinigen geleerd, weinigen van hoge afkomst....waarop de wereld neerziet heeft God uitverkoren om diezelfde wereld te beschamen.”
Misschien was alleen Paulus een onderlegd mens volgens huidige begrippen. Hij was een specialist in de Oude Wet. Waar heeft dan die eerste Kerk haar succes gevonden? Hoe komt het dat in haar het menselijk gezicht van God zo zichtbaar werd? Pinksteren geeft het antwoord: door de uitstorting van de heilige Geest. Van deze Geest immers zegt ons de apostel Paulus: “De Geest van God is in ons hart uitgestort en Hij doet ons uitroepen: Abba Vader.” Of zoals Jezus het zelf zegt in het evangelie: “Ontvangt de heilige Geest. Als gij iemand zonden vergeeft, dan zijn ze vergeven”. Kent u een Vader die zijn kinderen niet zal vergeven? De eerste Kerk dankt dus haar succes aan de werkdadige komst van de heilige Geest.
Specialisatie kent grote voordelen voor de samenleving, ook voor de Kerk. Durven wij menselijk klein te zijn maar groot door de kracht van Gods Geest. Misschien is het zelfs goed dat vele verkondigers menselijk gesproken in gebreke blijven. Dan kunnen wij namelijk met Paulus vol vertrouwen uitroepen: “Wat voor de wereld onbeduidend is, heeft God uitverkoren om diezelfde wereld te beschamen.” Want het is Gods Geest die bewerkt dat het Evangelie telkens opnieuw het menselijk gezicht van God zichtbaar maakt.
Tekst: Bezinning op het Woord, inleidende teksten bij de de dagelijkse liturgie
