Het humanisme is een denkrichting die de mens centraal stelt. Blijkbaar maakt de Nederlandse tak daarvoor moeilijke tijden door, want enige tijd geleden waren er  regelmatig radiospotjes te horen met de vraag om steunend lid te worden. De vast terugkerende bijbehorende tekst daarbij is: het geluid van religies klinkt steeds vaker en steeds harder. Als U ons niet steunt is het humanisme aan de goden overgeleverd. Er wordt gesuggereerd dat de mens speelbal is in de handen van grillige godsdiensten. Overgeleverd in de handen van de goden.

Bij het christendom is er een centrale gedachte in het leven van Jezus die net andersom werkt: Niet de mens overgeleverd in de handen van goden, maar God overgeleverd in de handen van de mensen. In de nacht van Witte Donderdag levert Judas door een kus Jezus over aan de hogepriesters; de hogepriesters leveren in de ochtend van Goede Vrijdag Jezus over aan Pilatus. Pilatus levert hem tenslotte over aan de woede van het volk. Het is andersom: De mens wordt niet aan de goden overgeleverd, maar Gods Zoon  wordt aan de mensheid overgeleverd.

Jezus overgeleverd in mensenhanden. Dat is precies wat gebeurt in de Eucharistie: Jezus gaat van hand tot hand aan het laatste avondmaal. De leerlingen weten niet wat ze  moeten met die vreemde woorden: Dit is mijn lichaam dat voor U wordt overgeleverd. Ze zouden een begin van de diepte van de woorden pas kunnen vermoeden als ze het kruis van Goede vrijdag zien: zijn lichaam gegeven, overleveren in mensenhanden leidt tot de dood. Maar de onbegrijpelijke diepte ervan zullen ze pas na Pasen ervaren,als in het Licht van de verrijzenis de betekenis van zijn woorden bij het laatste avondmaal helder zal worden.

Overgeleverd worden in mensenhanden, overgeleverd aan mensen met hun goede maar ook met hun ronduit slechte kanten. Dat is waar Jezus voor kiest. Zijn eindeloze goedheid wordt aan ons overgeleverd, opdat zijn liefde in ons leven zal zijn en kwaad en dood zal overwinnen. En door op Sacramentsdag samen te komen, door straks uit te trekken met de processie, houden we het in ere; opnieuw ligt zijn leven in onze handen, en door de eucharistie vieren, laten we zien dat wij ons leven in Gods hand willen leggen. De enige hand die tot in het eeuwig leven reikt. 

God levert zich aan ons over; als liefde. Augustinus, zegt al 1600 jaar geleden: "Onze liefde is zijn liefde in ons. Onze liefde is God, neergelegd in ons hart"; overgeleverd in onze handen. Dat verhaal uit de bijbel, dat sacrament van onze kerk, is aan ons overgeleverd. Ons samenkomen op Witte Donderdag is een teken van ons geloof dat Christus zo in ons wil leven. Dat zijn liefde in ons wil verder leven. “Ubi caritas et amor, Deus ibi est” is de zang die hoort bij de dag van vandaag.. Waar vriendschap is en liefde: daar is God. Gods liefde, mensgeworden, broodgeworden, overgeleverd in onze handen, opdat ons leven Goddelijke liefde mag kennen. Goddelijke liefde die ons leidt op de weg naar een eeuwig Pasen.

+ Harrie Smeets,
bisschop van Roermond