Op maandag 27 en dinsdag 28 januari bracht bisschop Ron van den Hout een bezoek aan het dekenaat Horst. Gedurende deze twee dagen maakte hij kennis met verschillende aspecten van het kerkelijk en maatschappelijk leven in de regio. Het bezoek bood gelegenheid voor ontmoeting, bezinning en versterking van de onderlinge banden binnen de geloofsgemeenschappen. Overal waar hij kwam, ontmoette hij de vele vrijwilligers die zich inzetten voor de zorg en het behoud van de kerken en hun inzet voor vele projecten. Zijn bezoek was voor hen een grote bemoediging. Terugkijkend kan worden gezegd dat zijn bezoek zich laat samenvatten met de woorden: verbinding tussen kerk en samenleving.

Maandag 27 januari

De eerste dag van het bezoek de bisschop stond in het teken van ontmoeting en verbinding binnen de parochies in de Gemeente Horst aan de Maas. In de federaties Horst-Sevenum en Maasdorpen bracht Mgr. Van den Hout een bezoek aan verschillende kerken en organisaties. Hij sprak woorden van dankbaarheid en bemoediging voor de vrijwilligers die zich met hart en ziel inzetten.

Bajescafé
Het bezoek begon in de vrouwengevangenis Ter Peel in Evertsoord. Hier sprak de bisschop onder meer met gedetineerden en de directie. Er was speciale aandacht voor het re-integratieproject: Bajescafé, dat gerealiseerd is in een gedeelte van de kerk. Daar krijgen gedetineerden de kans om een horecaopleiding te volgen om zich voor te bereiden op hun terugkeer in de maatschappij. Bij het drinken van enkele heerlijke kopjes Bajeskoffie vond een gesprek met enkele gedetineerden plaats. De dames waren dankbaar voor deze mogelijkheid, die tot stand was gekomen dankzij de samenwerking met de parochie. Zij doen hun werk met toewijding en overtuiging om na hun terugkeer in de samenleving daar op een goede manier hun weg te vinden. Daarnaast bezocht de bisschop het oudste gedeelte van de gevangenis, dat gevestigd is in een voormalig klooster en werd hij rondgeleid door het moeder-kindcentrum van de gevangenis. Het was een indrukwekkend moment, waarin de boodschap van hoop en de waardigheid van iedere persoon centraal stonden.

De naaste omgeving van de penitentiaire inrichting is in de loop der jaren een bijzonder ‘bestanddeel’ geworden van de maatschappelijke omgeving. Zij behoort absoluut tot de ‘sociale skyline’ van het dorp. Ter Peel is als het ware deel gaan uitmaken van de gemeenschap. Er bestaat een samenwerking tussen het Bajescafé en het Buurthuis en er worden tentoonstellingen georganiseerd in het museum, dat voor iedereen toegankelijk is. Gedetineerden geven zelf rondleidingen in het museum. In de Kerstnacht vindt er in het kerkje een kerstviering plaats, waarvoor ook de dorpsgemeenschap is uitgenodigd. Onvermijdelijk zijn de gedetineerden gescheiden van de overige bezoekers, maar de bisschop kreeg te horen dat er heel duidelijk toch zoiets is als ‘samen Kerst vieren’. Vaak komen er ook schoolklassen een kijkje nemen in het museum en een frisdrankje drinken in het Bajescafé. Er vinden dan ook gesprekjes plaats tussen de gedetineerden en de leergierige bezoekers.  

Agrarisch erfgoed
Vervolgens werd een bezoek gebracht aan openluchtmuseum De Locht, waar de bisschop werd rondgeleid en in gesprek ging met de vrijwilligers die zich inzetten voor het behoud van het agrarische erfgoed. Bezoekers krijgen een indrukwekkend en levensecht historisch beeld van het wonen, het leven, de kleding en de voeding in deze regio. Dit bezoek onderstreepte de nauwe verbondenheid van de kerk met de plaatselijke gemeenschap en haar culturele erfgoed. Op deze manier kreeg de bisschop ook iets te zien van de fysieke kanten van het leven in dit gebied van het dekenaat: van de Middeleeuwen tot aan de flowerpowertijd van de jaren zeventig.

Daarna bezocht de Mgr. Van den Hout de kerk H. Naam Jezus in Broekhuizenvorst, waar hij werd geïnformeerd over het leven en de betekenis van missiebisschop Mgr. Schraven. Diens indrukwekkende levensverhaal werd verteld door familielid Harry Schraven. Samen met zijn gezellen stierf bisschop Schraven in China de marteldood, door toedoen van de toenmalige Japanse bezetter. Hij en zijn gezellen, hoofdzakelijk paters en broeders lazaristen, namen het op voor grote aantallen kwetsbare meisjes en vrouwen die door de bezetter dreigden te worden mishandeld. Mgr. Schraven en zijn gezellen staan bekend als grote en moedige mannen. Tijdens de rondleiding ontmoette bisschop Van den Hout vrijwilligers die op deze bijzondere plek de herinnering levend houden.

Later op de middag stond een bezoek aan de Lambertuskerk in Horst op het programma. Tijdens de rondleiding door de kerk en de rijke schatkamer sprak de bisschop uitgebreid met de vrijwilligers die zich inzetten voor het onderhoud, het beheer en de ontsluiting van de kerkelijke kunst en liturgische objecten. Een inspirerende en drukbezochte viering met parochianen uit de hele gemeente Horst aan de Maas, waarin de bisschop opriep tot onderlinge verbondenheid en hoop, vormde de afsluiting van deze dag. Na afloop drukten zeer vele kerkbezoekers de bisschop de hand.

Dinsdag 28 januari
De tweede dag begon met een bezoek aan de kerk O.-L.-Vrouw Geboorte in Kessel. De bisschop nam hier de tijd om stil te staan bij de devotie tot Maria en ontmoette de vrijwilligers, die zich met grote toewijding inzetten voor het parochieleven. Zij lieten de bisschop zien hoe zij zorgdragen voor de kerk, het kerkhof en de omlijsting van het kasteel. Ook werd er kort gebeden bij het graf van de geliefde pastoor Louis Verhaag.

De parochievrijwilligers verzorgen met veel kennis en verhalen tevens rondleidingen door het gerestaureerde en ontsloten kasteel Keverberg naast de kerk. Het kasteel was van oorsprong het centrum van het graafschap Kessel. Het historische Land van Kessel besloeg een gebied dat grotendeels overeenkomt met het huidige dekenaat Horst.

Gedeelde zorg
In de middag ontmoette Mgr. Van den Hout in het Huis der Gemeente in Panningen de burgemeesters van de beide gemeenten binnen het dekenaat: Bob Vorstermans van Peel en Maas en Ryan Palmen van Horst aan de Maas. Tijdens de gesprekken werd de nadruk gelegd op de gedeelde verantwoordelijkheid van de gemeente en de kerk voor het welzijn van de gemeenschap. Hier kunnen beide instellingen, elk met hun eigen autonome verantwoordelijkheden en werkterreinen, elkaar aanvullen en waar nodig helpen. Zo hebben zowel kerk als gemeente oog en zorg voor de eenzamen, voor de jeugd, voor de zorg, voor de vreemdeling en voor de kwetsbaren. Dat werd van beide kanten benadrukt.

Open houding
Daarna volgde een bezoek aan de Sint-Lambertuskerk in Helden, waar de bisschop een warm welkom wachtte. Tijdens de rondleiding kreeg hij uitleg over de geschiedenis van de kerk en haar betekenis voor de lokale gemeenschap. De kerk stelt zich zeer toegankelijk op en sluit zoveel mogelijk aan bij de plaatselijke activiteiten en evenementen, uiteraard altijd binnen haar eigen geestelijke domein. Deze open grondhouding wordt door de gemeenschap in Helden zeer gewaardeerd en versterkt de wederzijdse binding tussen kerk en samenleving. Het levert voor velen ook een warme, vaak hernieuwde, kennismaking met de geloofswaarden op. De bisschop sprak met de vrijwilligers die zich dagelijks in meer dan één opzicht inzetten voor het reilen en zeilen van de parochie en bemoedigde hen in hun werk.

Het programma vervolgde met een bezoek aan de kerk O.-L.-Vrouw van Zeven Smarten in Panningen, gevolgd door een informeel diner met enkele bestuursleden. Overal ging de bisschop in gesprek met de vrijwilligers, sprak zijn waardering en dankbaarheid uit voor hun grote inspanningen en stak hij hen een hart onder de riem voor hun inzet in en voor de kerk.

Het avondprogramma startte met een eveneens drukbezochte eucharistieviering in Panningen, waarin ook enkele paters lazaristen concelebreerden. Ook hier nam de bisschop na de viering de tijd om de vele aanwezigen bij het verlaten van de kerk de hand te drukken.

Daarna spraken de kerkbestuursleden van de vier federaties van het dekenaat de bisschop bij over hun visie op de toekomst van de kerken. Er ontstond een waardevolle en open dialoog over de koers die de parochies samen willen varen. De bisschop gaf in zijn reactie aan het erg toe te juichen dat federatiebesturen de handschoen oppakken en durven na te denken over de toekomst van hun kerkgebouwen. Pijnlijke maatregelen kunnen lang niet altijd voorkomen worden. Hij sprak zijn waardering uit voor de betrokkenheid en aanpak van de federatiebesturen.

Inspiratie
Het bezoek van Mgr. Van den Hout aan het dekenaat Horst was een moment van inspiratie en bemoediging. Hij toonde oprechte belangstelling voor de mensen en de gemeenschappen die hij ontmoette en hij onderstreepte het belang van geloof, gemeenschap en samenwerking. De warme ontvangsten, de ontmoetingen met talloze vrijwilligers en de diepe gesprekken maakten deze dagen tot een waardevolle ervaring voor iedereen die erbij betrokken was. Twee dagen van Verbinding tussen Kerk en Samenleving.

• Bekijk volledige foto-album
• Bekijk reportage omroep Peel en Maas