Al worden ze misschien niet officieel heilig verklaard, er zijn veel mensen die een heilig leven leiden. Tot die conclusie komt diocesaan administrator Mgr. Dr. Hub Schnackers naar aanleiding van het voorbeeld van een Amerikaanse vrouw die een voorbeeld was voor velen. 

Op maandag kan ik in dagblad Trouw steeds een levensverhaal lezen van een bijzondere man of vrouw, die recent overleden is. Het zijn steeds uitzonderlijke levens, want anders had Trouw aan het overlijden van deze persoon geen aandacht besteed. Onlangs heette de overledene Dorothy Cotton. Geboren in 1930 en overleden in 2018 in Amerika. Waarom trok ze mijn aandacht? Omdat zij in een mannengezelschap pertinent weigerde om koffie in te schenken. Dat moet een bijzondere vrouw zijn.

Ik ontvang regelmatig kerkbesturen en het gebeurt met de regelmaat van de klok, als ik koffie wil inschenken, dat er een mevrouw uit het kerkbestuur recht springt, mij de koffiekan uit de handen grist met de woorden: “Dat moet u niet doen!! Laat mij dat nu doen!!” Tegen zoveel dienstbaarheid ben ik helaas niet bestand. Ik kan me echter niet herinneren, dat mij ooit de koffiekan door een man uit handen werd genomen. Dorothy Cotton weigerde steeds om voor de koffie te zorgen. Dorothy leek mij daarom een vrouw met pit, van wie ik meer wilde weten. Zo kwam ik ertoe om haar levensverhaal te lezen. 

Steun en toeverlaat
Dorothy was een kleurlinge in Amerika, steun en toeverlaat van de bekende dominee Maarten Luther King. Deze dominee is vooral bekend geworden vanwege zijn geweldloze strijd tegen de rassenongelijkheid in Amerika. Bekend is vooral zijn bekende toespraak: “I had a dream.”

Zelf verloor Dorothy al vroeg haar moeder en haar vader was niet bepaald geweldloos in de opvoeding van de kinderen. Gelukkig werd zij met die bijzondere aanleg ontdekt door haar onderwijzeres die voor een goede scholing zorgde, zodat zij toegang kreeg tot de universiteit, die ze zelf bekostigde door bijbaantjes aan te nemen. Vervolgens werd ze met haar talenten ontdekt door dominee Maarten Luther King, die haar als enige vrouw aan zijn staf toevoegde. 

Bidden en zingen
Opmerkelijk aan de strijd van Dorothy tegen de rassenscheiding  was haar geweldloosheid. Haar verzet liet ze op geen enkel moment overheersen door haatgevoelens. Daarom werd er aan het begin van een protestmars eerst gebeden en gezongen in de plaatselijke kerk. Na een vreedzame voettocht voor gelijke burgerrechten, waarin ze door leden van de Ku Klux Klan met knuppels waren opgewacht, keerden de zwarte demonstranten weer terug in de kerk, waar ze, na een beetje opgelapt te zijn met wat er in de verbanddozen te vinden was, hun strijdlust en gevoelens voor gerechtigheid weer tot rust brachten en omvormden tot gebeden en hymnes. Haat mocht geen drijfveer zijn.

Bewustwording
Als gestudeerde vrouw zag zij, hoe heel veel potentie onder de zwarte bevolking onbenut bleef. Bovendien was de zwarte bevolking behept met een sterk minderwaardigheidscomplex. Van deze situatie werd door de blanke overheid schrijnend misbruik gemaakt. Daarom was haar toverwoord ‘bewustwording’. Ze zette daarom scholingsprogramma’s op om de burgers te informeren over hun eigen geschiedenis, over hun burgerrechten. Ze wist hen te instrueren over vormen van geweldloos verzet en hoe ze zich konden aaneensluiten en solidariseren op politiek, financieel en economisch gebied. Deze scholing werkte als een olievlek van bezieling om de zwarte bevolking te ontvoogden van de blanke overheersing en hen zelfbewust te maken.

Dorothy leidde honderden marsen. Ze betoogde bij bibliotheken en scholingsinstituten, die alleen voor blanken toegankelijk waren. Ze wandelde met enkele zwarte kinderen over een strand dat alleen voor blanken bestemd was, op gevaar af hardhandig verdreven te worden. Ze was de drijvende kracht achter de ‘kinderkruistocht’ in Alabama, die de blanke reacties en daarmee ook de rassenproblematiek duidelijk illustreerde.

Bergrede
Geweldloosheid was haar heilig. Daarom liet ze een protestmars met gebed en zang beginnen. Dan vond er geen peptalk plaats om haar gehoor op te zwepen voor de confrontatie op straat. Haar vertrekpunt was de Bergrede: “Zalig de armen van geest. Zalig de barmhartigen. Zalig die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid. Zalig zij die vrede brengen. Zalig zij die vervolgd worden.”

Dorothy heeft het Amerika van haar dagen een grote dienst bewezen. Nog zijn er van tijd tot tijd uitingen van rassentegenstellingen, maar zij heeft een weg van vrede gewezen. In de protestantse kerken kennen ze geen heiligverklaringen. Niettemin zou Dorothy Cotton het verdienen om heilig verklaard te worden.

Mgr. Dr. Hub Schnackers,
diocesaan administrator