Het huidige bisdom Roermond is opgericht in 1853 en komt overeen met de grenzen van de provincie Limburg. Dat is niet altijd zo geweest. Al sinds 1559 bestond er een bisdom Roermond, maar ook hieraan ging een uitgebreide kersteningsgeschiedenis vooraf.

Het gebied van het huidige Limburg werd in de 3e en 4e eeuw gekerstend vanuit het Rijn- en Maasland. De eerste bekende bisschop was de heilige Maternus. Hij leefde in de vierde eeuw. Hij was bisschop van Trier geldt tevens als de eerste bisschop van zowel Keulen als Tongeren. De Civitas Tungrorum (het huidige Tongeren in België) had vanaf circa het jaar 320 eigen bisschoppen. Eén van hen was de heilige Servatius. Hij zou uit Tongeren gevlucht zijn en de bisschopszetel hebben verplaatst naar Maastricht. Hij ging daarom de geschiedenis in als de eerste bisschop van Maastricht. Hier overleed hij in 384. Boven zijn graf werd later de huidige Sint-Servaasbasiliek gebouwd. 

Verschillende bisschoppen verbleven vaak in Maastricht, onder wie de heiligen Monulfus en Gondulfus (6e en 7e eeuw) en Hubertus. De heilige Lambertus (bisschop van 701-727) verplaatste de Maastrichtse bisschopszetel naar Luik. Zo komt het dat grote delen van met name het zuidelijk deel van het huidige Limburg al vanaf de 8e eeuw tot het bisdom Luik behoorden. Dit bleef zo tot in de 19e eeuw.

In het Limburgse Maasdal, zeg maar het huidige Noord- en Midden-Limburg, missioneerden in de 8ste eeuw de heiligen Wiro en Plechelmus (overleden in Sint-Odilienberg bij Roermond in respectievelijk 710 en 732) en Willibrordus (overleden in Utrecht in 739). Dit gebied behoorde vanaf de 10de eeuw eveneens tot het bisdom Luik, met uitzondering van gedeelte in het noorden dat de aartsbisschop van Keulen toebehoorde. 

Een aantal gebiedsdelen van het huidige Limburg, met name de voormalige Keulse gebieden en enkele Luikse delen, gingen in de loop van de 16de eeuw tot een nieuw bisdom behoren: Roermond. Dit (eerste) bisdom Roermond werd opgericht op 12 mei 1559, als onderdeel van de kerkprovincie van het aartsbisdom Mechelen. De eerste bisschop was Wilhelmus Lindanus (Willem van der Lindt). Dit bisdom bestond uit een lappendeken aan gebiedsdelen, steeds doorkruist door gebieden die bleven toebehoren aan het bisdom Luik en het bisdom Keulen. Ook delen van het huidige Duitsland en België en de regio rond Nijmegen behoorden destijds tot het bisdom Roermond.

Op 26 november 1801 werd dit bisdom Roermond onder invloed van de Franse bezetters opgeheven. Het grootste deel werd weer bij het bisdom Luik gevoegd, een ander deel bij het nieuw opgerichte bisdom Aken. Opmerkelijk was dat een klein noordelijk gebiedsdeel van het huidige Limburg tussen 1801 en 1824 vanuit Grave (bij Nijmegen) werd verder bestuurd door de voormalige bisschop van Roermond als apostolisch-vicaris van Grave. In dat jaar kwamen deze gebieden en enkele jaren eerder, door de opheffing in 1821 van het bisdom Aken, de resterende gebiedsdelen van de huidige provincie Limburg toe aan de bisschop van Luik.

Deze situatie duurde nog geen twintig jaar. Vanwege de definitieve scheiding tussen Nederland en Belgie in 1839 was het noodzakelijk geworden om in de nieuwe Nederlandse provincie Limburg een eigen kerkelijk bestuur in te richten. Dat gebeurde op 2 juni 1840 met de instelling van het apostolisch-vicariaat Limburg. Deken Johannes Paredis van Roermond werd op 24 november apostolisch vicaris en titulair-bisschop van Hirene. Als zodanig werd hij op 30 juni 1841 gewijd te Roermond.

Met het herstel van de bisschoppelijke hierarchie in Nederland in 1853 werd het mogelijk om bisdommen op te richten. Zo werd het vicariaat Limburg na twaalf jaar herdoopt tot het (tweede) bisdom Roermond, ditmaal als onderdeel van de kerkprovincie van het aartsbisdom Utrecht.

Zo werd de oude zetel van Roermond uit 1559 (die stand had gehouden tot 1801) hersteld en kon de Sint-Christoffelkerk in Roermond haar functie van kathedraal (bisschopskerk) na 42 jaar weer terugkrijgen, een functie die deze kerk sinds 1661 vervulde. Hier staat tot op de dag van vandaag de cathedra, de zetel, van de bisschop van Roermond.

De bisschoppen van Roermond van 1559 tot heden

Lijst van de 24 bisschoppen op de zetel van het bisdom Roermond en hun hulpbisschoppen

EERSTE BISDOM ROERMOND (1559-1801)

01) 1562 - 1588 Wilhelmus Lindanus

Geboren: 1525 Dordrecht          
Bisschopswijding: 1563 Brussel
Gestorven: 1588 Gent 
Begraven: 1588 Gent
Voordien: vicaris-generaal bisdom Utrecht
Nadien: bisschop van Gent
Wapenspreuk: Quae sursum sunt quaerite (Zoekt wat boven is)

02) 1596 - 1609 Henricus Cuyckius

Geboren: 1546 Culemborg
Bisschopswijding: 1596 Leuven
Gestorven: 1609 Roermond
Begraven: 1609 Roermond
Voordien: deken en rector-magnificus universiteit Leuven
Nadien: n.v.t
Wapenspreuk: Da gloriam Deo (Geef eer aan God)

03) 1611 – 1639 Jacobus a Castro

Geboren: 1560 Amsterdam
Bisschopswijding: 1611 Leuven 
Gestorven: 1639 Roermond
Begraven: 1639 Roermond
Voordien: deken en president theologisch college Leuven
Nadien: n.v.t.
Wapenspreuk: Esto vigilans (Wees waakzaam)

04) 1651 – 1657 Andreas Creusen

Geboren: 1591 Maastricht
Bisschopswijding: 1651 Brugge
Gestorven: 1666 Brussel             
Begraven: 1666 Mechelen
Voordien: grootaalmoezenier keizerlijk leger Duitsland
Nadien: aartsbisschop van Mechelen
Wapenspreuk: Victrix fortunae sapientia (Wijsheid overwint het lot)

05) 1659 – 1666 Eugenius Graaf d'Allamont

Geboren: 1609 Brussel
Bisschopswijding: 1659 Mechelen  
Gestorven: 1673 Madrid
Begraven: 1673 Madrid
Voordien:  
Nadien: bisschop van Gent
Wapenspreuk: Patiens esto (Wees geduldig)

06) 1672 – 1673 Lancelot de Gottignies

Geboren: 1618 Brussel
Bisschopswijding: 1672 Brussel   
Gestorven: 1673 Brussel
Begraven: 1673 Brussel
Voordien: vicaris-generaal koninklijk leger in de Nederlanden
Nadien: n.v.t. (overigens nooit in Roermond geweest!)
Wapenspreuk: Sicut malleus conterens petram (Als een hamer die een rots verbrijzelt)

07) 1677 – 1700 Reginaldus Cools o.p.

Geboren: 1618 Antwerpen
Bisschopswijding: 1677 Brussel      
Gestorven: 1706 Antwerpen
Begraven: 1706 Antwerpen
Voordien: docent en novicenmeester dominicanen Brussel
Nadien: bisschop van Antwerpen
Wapenspreuk: Non nobis (Niet aan ons)

08) 1701 - 1722 Angelus Graaf d'Ongnies et d'Estrees o.cap.

Geboren: 1650 Antwerpen
Bisschopswijding: 1702 Brussel      
Gestorven: 1722 Brussel
Begraven: 1722 Roermond
Voordien: veldprediker koninklijk leger
Nadien: n.v.t.
Wapenspreuk: Nescia sordis (Onbekend met gemene dingen)

09) 1722 - 1741 Franciscus Sanguessa o.f.m.

Geboren: 1663 Mechelen
Bisschopswijding: 1721 Roermond    
Gestorven: 1741 Roermond
Begraven: 1741 Roermond
Voordien: bisschop-coadjutor van bisschop van Ongnies (Noord-Frankrijk)
Nadien: n.v.t.
Wapenspreuk: Ascende fortiter descende suaviter (Klim dapper omhoog, daal zachtjes af)

10) 1743 - 1746 Josephus Werbrouck

Geboren: 1692 Ieper
Bisschopswijding: 1743 Ieper       
Gestorven: 1747 Antwerpen
Begraven: 1747 Antwerpen
Voordien: kanunnik kathedraal-kapittel Ieper
Nadien: bisschop van Antwerpen
Wapenspreuk: Fortiter et suaviter (Dapper en zachtjes)

11) 1746 - 1769 Johannes de Robiano

Geboren: 1698 Brussel
Bisschopswijding: 1746 Keulen      
Gestorven: 1769 Roermond
Begraven: 1769 Roermond
Voordien: pastoor te Leefdael en kanunnik kathedraal-kapittel Mechelen
Nadien: n.v.t.
Wapenspreuk: Sicut lilium (Zoals een lelie)

12) 1770 - 1775 Henricus Kerens s.j.
Geboren: 1725 Maastricht
Bisschopswijding: 1770 Wenen
Gestorven: 1792 Wenen
Begraven: 1792 Sankt Polten
Voordien: rector Collegium Theresianum te Wenen
Nadien: bisschop van Neustadt en later Sankt Polten
Wapenspreuk: Pande et mande (Open en eet)

13) 1775 - 1793 Philippus Rijksgraaf van en tot Hoensbroeck

Geboren: 1724 Roermond
Bisschopswijding: 1775 Speyer          
Gestorven: 1793 Roermond
Begraven: 1793 Venlo
Voordien: kanunnik kathedraal-kapittel Speyer
Nadien: n.v.t.
Wapenspreuk: Deduc me Domine in via tua (Leid mij Heer op Uw weg)

14) 1794 - 1801 Joannes Baron van Velde de Melroy en Sart-Bomal

Geboren: 1743 Brussel
Bisschopswijding: 1794 Düsseldorf 
Gestorven: 1824 Brussel
Begraven: 1824 Grave
Voordien: proost kathedraal kapittel Mechelen en lid van de Hoge Raad
Nadien: apostolisch-vicaris van Grave
Wapenspreuk: Excultus virescit (Gecultiveerd wordt hij groen/overladen groen)

TWEEDE BISDOM ROERMOND (1853-heden)

15) 1853 - 1886 Joannes Paredis

Geboren: 1795 Bree
Bisschopswijding: 1841 Roermond   
Gestorven: 1886 Roermond
Begraven: 1886 Roermond
Voordien: apostolisch-vicaris van Limburg
Nadien: n.v.t.
Wapenspreuk: In cruce salus (In het kruis is het heil)

16) 1886 - 1900 Franciscus Boermans

Geboren: 1815 Venlo
Bisschopswijding: 1885 Roermond      
Gestorven: 1900 Roermond
Begraven: 1900 Roermond
Voordien: bisschop-coadjutor van bisschop Paredis
Nadien: n.v.t.
Wapenspreuk: In fide fides (Trouw in het geloof)

17) 1900 - 1913 Josephus Drehmanns

Geboren: 1843 Roermond
Bisschopswijding: 1899 Roermond    
Gestorven: 1913 Roermond
Begraven: 1913 Roermond
Voordien: bisschop-coadjutor van bisschop Boermans
Nadien: n.v.t.
Wapenspreuk: Cum Christo laboro (Ik arbeid met Christus)

18) 1914 - 1932 Laurentius Schrijnen

Geboren: 1861 Venlo
Bisschopswijding: 1914 Roermond     
Gestorven: 1932 Roermond
Begraven: 1932 Roermond
Voordien: president kleinseminarie Rolduc in Kerkrade
Nadien: n.v.t.
Wapenspreuk: Mane nobiscum Domine (Blijf bij ons Heer)

19) 1932 - 1958 Gulielmus Lemmens

Geboren: 1884 Schimmert
Bisschopswijding: 1932 Roermond    
Gestorven: 1960 Roermond
Begraven: 1960 Roermond
Voordien: bisschop-coadjutor van bisschop Schrijnen
Nadien: emeritus-bisschop van Roermond/titulair aartsbisschop van Samosata
Wapenspreuk: Stella duce (Onder leiding van de Sterre)

20) 1958 - 1958  Antonius Hanssen

Geboren: 1906 Oostrum             
Bisschopswijding: 1947 Roermond   
Gestorven: 1958 Nijmegen
Begraven: 1958 Roermond
Voordien: bisschop-coadjutor van bisschop Lemmens
Nadien: n.v.t.
Wapenspreuk: Vince in bono malum (Overwin het kwade door het goede)

21) 1959 - 1970  Petrus Moors

Geboren: 1906 Tungelroy
Bisschopswijding: 1959 Roermond 
Gestorven: 1980 Oirlo
Begraven: 1980 Tungelroy
Voordien: president kleinseminarie Rolduc te Kerkrade
Nadien: apostolisch-administrator bisdom Roermond, later pastoor te Geijsteren
Wapenspreuk: Caritas ex Deo (De liefde is uit God)

22) 1972 - 1993  Joannes Gijsen

Geboren: 1932 Oeffelt
Bisschopswijding: 1972 Rome       
Gestorven: 2013 Sittard              
Begraven: 2013 Sittard
Voordien: rector zusterklooster te Nunhem
Nadien: rector zusterklooster te Walpersdorf (Oostenrijk), later bisschop van Reykjavik (IJsland)
Wapenspreuk: Parate viam Domini (Bereidt de weg des Heren)

23) 1993 - 2017  Frans Wiertz

Geboren: 1942 Kerkrade   
Bisschopswijding: 1993 Roermond
Gestorven: n.v.t.
Begraven: n.v.t.
Voordien: pastoor-deken van Heerlen
Nadien: emeritus-bisschop van Roermond
Wapenspreuk: Geef Heer liefde en geloof aan Uw Kerk

24) 2018 - 2023  Harrie Smeets

Geboren: 1960 Heerlen
Bisschopswijding: 2018 Roermond
Gestorven: 2023 Roermond
Begraven: 2024 Roermond
Voordien: pastoor-deken van Venray
Nadien: emeritus-bisschop van Roermond
Wapenspreuk: In Gods naam mensen lief hebben

Lijst van de 9 hulpbisschoppen van Roermond

1721 - 1722  Franciscus Sanguessa o.f.m.

Geboren: 1662 Mechelen
Bisschopswijding: 1721 Roermond
Gestorven: 1741 Roermond
Begraven: 1741 Roermond
Voordien: provinciaal/gardiaan minderbroeders in de Nederlanden en bisschop-coadjutor van Ongnies (Noord-Frankrijk)
Nadien: bisschop van Roermond
 

1885 - 1886  Franciscus Boermans

Geboren: 1815 Venlo
Bisschopswijding: 1885 Roermond   
Gestorven: 1900 Roermond
Begraven: 1900 Roermond
Voordien: bisschop-coadjutor van bisschop Paredis
Nadien: bisschop van Roermond
 

1899 - 1900 Josephus Drehmanns
Geboren: 1843 Roermond
Bisschopswijding: 1899 Roermond   
Gestorven: 1913 Roermond
Begraven: 1913 Roermond
Voordien: docent grootseminarie Roermond
Hulpbisschop: bisschop-coadjutor van bisschop Boermans
Nadien: bisschop van Roermond

1932 - 1932 Gulielmus Lemmens

Geboren: 1884 Schimmert
Bisschopswijding: 1932 Roermond   
Gestorven: 1960 Roermond
Begraven: 1960 Roermond
Voordien: docent grootseminarie Roermond
Hulpbisschop: bisschop-coadjutor van bisschop Schrijnen
Nadien: bisschop van Roermond

1947 - 1958 Antonius Hanssen

Geboren: 1906 Oostrum       
Bisschopswijding: 1947 Roermond   
Gestorven: 1958 Nijmegen
Begraven: 1958 Roermond
Voordien: docent grootseminarie Roermond
Hulpbisschop: bisschop-coadjutor van bisschop Lemmens
Nadien: bisschop van Roermond

1965 - 1972 Edmond Beel

Geboren: 1910 Roermond   
Bisschopswijding: 1965 Roermond
Ontslag verleend: 1972   
Gestorven: 1996 Maastricht
Begraven: 1996 Maastricht
Voordien: pastoor-deken van Brunssum
Hulpbisschop: hulpbisschop van bisschop Moors
Nadien: pastoor te Bemelen, later emeritus te Maastricht
Wapenspreuk: Ut omnes unum sint (Opdat allen één mogen zijn).

G) 1982 - 1999 Alphonsus Castermans 

Geboren:1924 Maastricht
Bisschopswijding: 1982 Roermond   
Emeritaat: 1997
Gestorven: 2008 Born
Begraven: 2008 Born
Voordien: vicaris-generaal bisdom Roermond
Hulpbisschop: hulpbisschop van Roermond onder de bisschoppen Gijsen en Wiertz
Nadien: pastoraal zielzorger bejaardenhuis Born
Wapenspreuk: Met Maria de moeder van Jezus

1983 - 1984  Johannes ter Schure s.d.b.

Geboren: 1922 Steenwijkerwold           
Bisschopswijding: 1983 Roermond      
Nieuwe benoeming: 1984  
Gestorven: 2003 Nijmegen
Begraven: 2003 Den Bosch
Voordien: vicaris-generaal bisdom Roermond
Hulpbisschop: hulpbisschop van Roermond onder bisschop Gijsen
Nadien: bisschop van ’s-Hertogenbosch
Wapenspreuk: Da mihi animas (Geef mij zielen)

1999 – heden Everard de Jong

Geboren: 1958 Eindhoven         
Bisschopswijding: 1999 Roermond
Gestorven: n.v.t.
Begraven: nv.t.
Voordien: jongeren- en studentenaalmoezenier te Maastricht
Hulpbisschop: hulpbisschop van Roermond onder de bisschoppen Wiertz en Smeets
Wapenspreuk: Ut vitam abundantius habeant (Opdat zij leven hebben in overvloed)