Regeling gratis VOG voor parochievrijwilligers

Sinds begin 2016 is het mogelijk om een gratis Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) aan te vragen voor vrijwilligers binnen de Rooms-Katholieke Kerk die werken met minderjarigen en met mensen met een verstandelijke beperking. Deze gratis VOG-regeling zou tot en met 2017 lopen is toen steeds met een half jaar verlengd. De verwachting is dat deze in de toekomst zal worden omgezet naar een geheel andere regeling. Dit heeft er mee te maken dat in het regeerakkoord is vastgelegd dat de regeling overgaat van het ministerie van Justitie en Veiligheid, naar het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport én dat men in Den Haag nu verkennend onderzoek doet naar verruiming van de regeling.

Preventiebeleid R.-K.-Kerk
Sinds 2014 heeft de R.-K. Kerk het aanvragen van een VOG verplicht gesteld voor pastorale beroepskrachten en voor bepaalde groepen vrijwilligers. Deze verplichting om een VOG aan te vragen maakt onderdeel uit van het preventiebeleid tegen seksueel misbruik en grensoverschrijdend gedrag in de R.-K. Kerk.
Parochies kunnen gratis VOG’s voor de genoemde groep vrijwilligers aanvragen.
 

Hoe werkt het?
Het verdient aanbeveling dat u als parochie een vaste contactpersoon aanwijst voor het aanvragen van (gratis) VOG’s. Uw vaste contactpersoon voert via onderstaande link zijn of haar gegevens in alsmede die van de vrijwilliger waarvoor een gratis VOG aangevraagd wordt. Per vrijwilliger vult u 1 formulier in. De vragen die u in het formulier beantwoordt, gaan onder andere over uw bekendheid met de preventieve maatregelen die de R.-K. Kerkgenomen heeft om seksueel misbruik te voorkomen.
 

Per 1 juli 2019 houdt het centrale contactpunt Gratis VOG (Verklaring Omtrent het Gedrag) bij het landelijk Secretariaat van het Rooms-Katholiek Kerkgenootschap (SRKK) op te bestaan. Dat betekent dat parochies vanaf dat moment zelf digitaal gratis VOG’s voor de aangewezen groepen vrijwilligers moeten gaan aanvragen. De parochies zijn inmiddels door het bisdom over de procedure geïnformeerd.

Voor een gratis VOG komt iedere vrijwilliger in aanmerking die hulp of begeleiding biedt aan kwetsbare mensen in een afhankelijkheidssituatie, zoals minderjarigen, ouderen, zieken en mensen met een verstandelijke beperking. Voorheen konden parochies de VOG’s aanvragen via het daarvoor speciaal ingerichte centrale contactpunt. Nu parochies in 2019 allemaal een eigen Kamer van Koophandel-nummer krijgen, kunnen zij via eHerkenning zelf in contact treden met de overheid voor het aanvragen van de VOG’s.

eHerkenning is in dit geval een voorwaarde voor het communiceren met de overheid. Inmiddels hebben parochies rechtstreeks van de Kamer van Koophandel (KvK) bericht ontvangen over hun inschrijving, of zij ontvangen dat bericht zeer binnenkort. Met het eigen KvK-nummer kan dan een eHerkenningsmiddel op beveiligingsniveau 1 worden aangevraagd, waarmee de parochie vervolgens de gratis, maar overigens ook de benodigde betaalde VOG’s, kan aanvragen. Ook over het verkrijgen van eHerkenning informeren de bisdommen hun parochies door het stap voor stap uitleggen van de procedure.

De VOG is sinds 1 januari 2014 door de R.-K. Kerk verplicht gesteld voor priesters, diakens en pastoraal werk(st)ers, voor religieuzen en voor bepaalde kerkelijke vrijwilligers en functionarissen.
 

Wat is er nodig?
Om de aanvraag voor een gratis VOG te kunnen verwerken is het noodzakelijk dat de vrijwilliger voor wie u de VOG aanvraagt, beschikt over een e-mailadres en DigiD. U moet het e-mailadres, de voorletter(s), de achternaam en de geboortedatum van de vrijwilliger in het aanvraagformulier opgeven. Zorg er dus voor dat u over deze gegevens beschikt of ze bij de vrijwilliger opvraagt. Het is daarnaast raadzaam om de vrijwilliger tijdig te wijzen op de noodzaak van een DigiD, zodat deze eventueel nog door de vrijwilliger aangevraagd kan worden.

Wat moet de vrijwilliger doen?
De vrijwilliger voor wie de gratis VOG is bestemd, ontvangt een e-mail met een link en een code om de aanvraag af te ronden. Via de link en de code in deze e-mail logt de vrijwilliger in met DigiD. Daar rondt de vrijwilliger de VOG-aanvraag af door te bevestigen dat de gegevens juist zijn opgenomen.

De code in de e-mail is 30 dagen geldig. Als de vrijwilliger de code laat verlopen, moet de VOG-aanvraag opnieuw worden gedaan. Dat betekent tijdverlies en dubbel werk. Het is daarom aan te bevelen, dat de vaste contactpersoon de vrijwilliger informeert over het feit, dat hij een e-mail van de dienst Justis kan verwachten. Ook is het goed dat de contactpersoon tijdig (bijvoorbeeld twee of drie weken nadat de aanvraag is gedaan) aan de vrijwilliger vraagt of de e-mail ontvangen is en de aanvraag daadwerkelijk is afgerond.

Hoe gaat het verder?
Nadat de vrijwilliger de aanvraag heeft afgerond wordt deze vervolgens door Justis in behandeling genomen. Justis informeert de vrijwilliger zelf schriftelijk over de afhandeling van de aanvraag. In de praktijk krijgt de vrijwilliger de VOG meestal binnen anderhalve week. Als uit onderzoek blijkt dat de vrijwilliger in aanraking is geweest met Justitie, gaat Justis na of dit relevant is voor het doel waarvoor de verklaring is aangevraagd. In dat geval kan het langer duren dan 2 weken voordat de vrijwilliger bericht krijgt. Na ontvangst van zijn VOG overlegt de vrijwilliger deze aan u als parochie.

Wie komt in aanmerking voor een gratis VOG?
Zoals gezegd komen voor de gratis VOG in uw parochie in aanmerking vrijwilligers die werken met minderjarigen en andere kwetsbare groepen, zoals mensen met een verstandelijke beperking. In het geval dat een vrijwilliger werkzaamheden verricht voor deze doelgroepen en daarnáást als vrijwilliger nog een andere functie bekleedt waarvoor ingevolge het besluit van de Bisschoppenconferentie sinds 1 januari 2014 een VOG vereist is [1] dan kunnen meerdere screeningsopties worden aangegeven en geldt de gratis VOG voor al deze vrijwilligersfuncties die betrokkene bekleedt.

Voor alle overige functies, zoals voor pastorale beroepskrachten en andere vrijwilligers­functies waarvoor de Bisschoppenconferentie een VOG verplicht heeft gesteld [2], geldt de gratis VOG niet en blijft een reguliere VOG (niet gratis en nog niet digitaal aan te vragen) relevant.

Samengevat
Kort samengevat is het nu van belang de volgende stappen te volgen:
Stap 1: Wijs een vaste contactpersoon aan voor het aanvragen van VOG’s
Stap 2:Controleer voor welke vrijwilligers een VOG moet worden aangevraagd;
Stap 3: Check voor wie de VOG gratis zou kunnen zijn;
Stap 4: Voer de gegevens van deze vrijwilligers in via bovengenoemde link

Aanvragen
Procedure aanvraag gratis VOG

Contactpersoon
Voor vragen naar aanleiding van deze brief kunt u in het bisdom contact op nemen met de kanselier, de heer Gerrit Smulders. 
 

[1]  Dit is bijvoorbeeld de vrijwilliger die persoonsgegevens beheert, tekenbevoegdheid heeft met betrekking tot financiën etc,

[2]U vindt deze functies hier:  https://www.rkkerk.nl/wp-content/uploads/2016/01/bk130661-bijlage-1a-lijst-van-personen-voor-wie-voor-infunctietreding-een-vog-vereist-is.pdf