1e lezing: Ez.33,7-9  
2e lezing: Rom.13,8-10
Evangelie: Mt.18,15-20

Met liefde en mildheid

De orde van Gods bedoelingen met de wereld kan verstoord worden door de zonde. Nog los van de schuldvraag treedt dan het spanningsveld op, hoe daarmee om te gaan? In de geschiedenis zien we soms sterke discipline en deugd, het onderdrukken van alle afwijkende wegen. Maar ook wat we nu meemaken: extreme laksheid en vrijheid, waarbij tolerantie bijna een dictaat is en iedereen in feite mag doen en laten wat hij wil. Zelfs wat formeel verboden is, wordt verontschuldigd en gedoogd.

In het christelijk denken is er het spanningsveld tussen het verbod om te oordelen en het gebod om - zoals vandaag geformuleerd - elkaar in harmonie met de Kerk te vermanen. Dat Jezus zowel het een als het ander benadrukt, betekent dat de correctie nooit veroordelend mag zijn, maar altijd vol liefde. (“God houdt van je, maar bekeer je.”) Anderzijds betekent het dat de behoedzaamheid in het oordeel nooit mag leiden tot lafheid in de vermaning, want ook dat is liefdeloos. (“God houdt van je, en dus is het goed zoals je nu bent.”) Oordeel en vermaning zijn verbonden met eerlijkheid, voorzichtigheid en in alles met liefde. Het vraagt veel wijsheid om voorzichtig en toch doortastend op te treden. Wie heeft alles in zich om wijs, voorzichtig en liefdevol te corrigeren? Kerk, samenleving en gezinnen weten hoe moeilijk en tegelijk nodig het desondanks is.

Wij moeten helaas constateren dat de liefdevolle vermaning van de Kerk in de samenleving van nu weinig welkom wordt ontvangen. De Kerk is na alle schandalen ook haar gezag wat kwijt, denkt men. We zijn liever bescheiden. Wij zijn in ons land ook allergisch voor datgene wat politiek incorrect is en wat men zegt, ligt op een goudschaaltje. Is het niet al snel discriminatie? We moeten zo opletten. De Kerk zal in naam van de Heer nooit iemand veroordelen of discrimineren, al is zijn handelen nog zo krom. Maar de Kerk moet in naam van de Heer wel een algemene lijn aanhouden, leren en vermanen volgens die normen en dat vol liefde aan individuele personen en groepen voorhouden. Dat doet ze, maar helaas blijkt dat op gespannen voet te staan met onze over-tolerante samenleving. Wat is wijsheid in deze zaken? Mogen we nog iets zeggen?

God verhoede in ieder geval dat wij de opdracht van vermaning niet meer met liefde en mildheid mogen of willen uitoefenen. Juist de zeer geliberaliseerde en geïndividualiseerde maatschappij van onze tijd heeft een kritische instantie nodig, die op een broederlijke manier grenzen aangeeft en de profetenmoed heeft in concrete gevallen te zeggen waar deze worden overschreden. Laten we hopen dat de Geest ons als Kerk en als individu de kracht geeft de belangrijke liefdestaak van de broederlijke vermaning in onze samenleving te vervullen.