1e lezing: Gen.15,5‑12.17‑18  
2e lezing: Fil.3,17‑4,1 of 3,20‑4,1
Evangelie: Lc.9,28b‑36  

Draag het onvermijdelijke

Het lijden is een gegeven in ons leven waarmee wij mensen het erg moeilijk hebben. Wij spreken er zelfs liever niet over. Het mag dan ook niet verwonderen dat wij ons maar moeilijk kunnen inleven in het feit dat het lijden van Jezus bevrijdende en levengevende krachten bezit. Kan lijden zinvol zijn? Ja zelfs vruchtbaar!

Je hebt lijden en lijden. Zo is er in de wereld heel wat pijn en ellende die wij onszelf aandoen. We hoeven daarbij niet alleen te denken aan de vele oorlogen of ander geweld. Wij kunnen rustig dichterbij huis blijven: ruzies binnen familie of vriendenkring. Er is daarnaast echter ook veel leed in de wereld, waarvan de oorzaak ofwel de schuldige niet zo eenvoudig aan te wijzen valt. Het is het lijden dat ons als het ware in de schoot geworpen wordt. Het meldt zich aan of dringt zich op, zonder dat wij daarom gevraagd hebben. Denken wij maar aan de natuurrampen, epidemieën, ziektes. Wat doen wij met dat lijden? Heeft het lijden zin? Als christenen worden wij ook geconfronteerd met de vragen rond het lijden. En wij hebben van nature evenveel moeite met lijden en verdriet als de andere mensen. Wij kijken dan ook liever naar de blijde Christus dan naar de lijdende Christus. Ons hart gaat spontaner uit naar de kribbe dan naar het kruis. Toch weten wij, dat de Heer Jezus zijn weg gegaan is van kribbe naar kruis.

Vandaag spreekt de liturgie over de gedaanteverandering van Jezus op de berg. Jezus toont ons vandaag zijn heerlijkheid. Wat heeft dit evangelie met het thema van het lijden te maken? Alles! Er staat immers: “Gedurende de gedaanteverandering sprak Hij met Mozes en Elia over zijn heengaan in Jeruzalem.” Elk stukje evangelie wordt het best begrepen vanuit het groter geheel wat wij de context noemen. Met name de gebeurtenis die aan het evangelie van vandaag voorafgaat, is van groot belang voor de betekenis van deze tekst. Twee dingen gaan aan de gedaanteverandering vooraf. De belijdenis van Petrus: “Gij zijt de Christus, de Zoon van de levende God.” En het antwoord van Jezus: “De Mensenzoon zal veel moeten lijden en door de oudsten en Schriftgeleerden verworpen worden.” Met andere woorden: Petrus, jij vindt Mij zo belangrijk, jij wilt Mij volgen. Prima. Maar pas op! Ik zal veel moeten lijden. En wil jij Mij volgen, dan zul jij mee moeten in dat lijden. Jezus spreekt dus met Mozes en Elia over het lijden. Misschien snappen wij nu als vanzelf waarom Jezus vandaag zijn heerlijkheid toont. Hij wil namelijk zijn leerlingen sterken voor het lijden dat gaat komen. Het lijden waarover Hij spreekt met Mozes en Elia op de berg. Het lijden is dus toch het belangrijke thema, ook van dit evangelie. Met Petrus en de zijnen worden ook wij opgeroepen Jezus te volgen in dat lijden.

Petrus zegt vandaag tot Jezus: “Heer, laten wij hier drie tenten bouwen.” Hij reageert zoals wij. Ook de leerlingen hadden moeite met het lijden. Petrus probeert Jezus zelfs tot de orde roepen. Maar na het afdalen van de berg zal Jezus opnieuw beginnen: “Ik zal veel moeten lijden... wie zijn kruis niet opneemt en Mij volgt, kan mijn leerling niet zijn.” Twee dingen zijn hier belangrijk. Allereerst dit: Jezus wil voor ons het lijden niet. “Hij ging tijdens zijn leven weldoende rond en genas velen van hun ziekten en kwalen.” Tegelijkertijd blijft echter de lijdensoproep van Jezus staan, kern van zijn evangelieboodschap: “Wie mijn leerling wil zijn, moet Mij volgen en zijn kruis opnemen.”

Wat mag dat nu betekenen? Bezie Jezus’ woorden als een uitnodiging om het onvermijdelijke lijden geduldig te leren dragen. Betekent Jezus’ uitnodiging om ons kruis te dragen niet vooral dat Hij ons uitnodigt om ons lijden te verenigen met het zijne? Nu raken wij de kern van ons geloof. Wij zijn verlost en bevrijd door een lijdende Christus. “Voor Joden en aanstoot, voor heidenen een dwaasheid. Voor hen echter die geloven, is deze gekruisigde lijdende Christus Gods reddende kracht.” Wie dus zijn eigen kruisjes verenigt met het lijden van Christus zal delen in de bevrijdende kracht ervan.

Hoeveel mensen hebben zich niet opgetrokken aan hen die hun lijden geduldig, ja zelfs opgewekt, droegen? Moge ons christen-zijn het lijden van velen verlichten, want God wil het lijden niet. Maar moge tevens ons antwoord positief zijn op de uitnodiging van Jezus om met Hem het onvermijdelijke lijden te dragen. Dan zal de reddende kracht van Jezus’ lijden en dood opnieuw voor velen tastbaar worden en zal ons leven vruchtbaar tot voltooiing komen.

Tekst: Bezinning op het Woord, inleidende teksten bij de dagelijkse liturgie