De voornaamste taak van de bisschop is de verkondiging. En daarbij hoort onvervreemdbaar preken. Preken over Pasen is iets dat tot mijn plicht behoort en tegelijkertijd zou het wat mij betreft eigenlijk verboden moeten worden. Want hoe kun je nu iets zeggen over dingen die het menselijk verstand mijlenver te boven gaan: dat Jezus uit de dood is opgestaan? Daar kun je niet over preken. Dat kun je alleen maar geloven en vieren, beginnend in de stilte van het hart. En daarom wil ik het paasmysterie op een wat andere manier dan gebruikelijk verkondigen: door mij een ogenblik verplaatsen in de persoon van Lazarus, een vriend van Jezus die in het dorpje Bethanië woonde, een dorp ongeveer even ver van Jeruzalem als Asenray van Roermond

In het hart van de oude stad Jeruzalem ligt de kerk die over het graf van Jezus heen is gebouwd. De kerk bestaat uit verschillende delen, door trappen en gangen met elkaar verbonden. Over het graf heen is een kleine kapel gebouwd, waar een klein altaar in is gemaakt. En zoals het in heel het midden-oosten is, zo triest genoeg ook in deze kerk: verdeeldheid is troef. Katholieke, orthodoxe en koptische christenen zijn de belangrijkste partijen in de verdeling van de kerk, die tot op de centimeter nauwkeurig en tot op de minuut precies is vastgesteld. 

Het humanisme is een denkrichting die de mens centraal stelt. Blijkbaar maakt de Nederlandse tak daarvoor moeilijke tijden door, want enige tijd geleden waren er  regelmatig radiospotjes te horen met de vraag om steunend lid te worden. De vast terugkerende bijbehorende tekst daarbij is: het geluid van religies klinkt steeds vaker en steeds harder. Als U ons niet steunt is het humanisme aan de goden overgeleverd. Er wordt gesuggereerd dat de mens speelbal is in de handen van grillige godsdiensten. Overgeleverd in de handen van de goden.

‘Jezus ging naar zijn gewoonte op de sabbatdag naar de synagoge.’,hoorden we juist in het evangelie. Nog geen halve eeuw geleden kon dat van heel wat Limburgers gezegd worden: niet dat ze naar gewoonte op de sabbat naar de synagoge gingen, maar wel dat ze naar gewoonte op zondag naar de kerk gingen. En met zo’n goede gewoonte was en is niks mis. Nog altijd doen mensen dat: ze hebben geen zondag als ze niet naar de kerk zijn geweest. Maar we moeten ook concluderen dat in onze tijd heel wat mensen die weg op de rustdag niet meer gaan; evenzeer naar wat hun gewoonte is geworden

In mijn jaren in de parochie kwam ik wekelijks op een aantal basisscholen. Wanneer ik een nieuwe groep met onbekende kinderen voor mij kreeg, dan werd de eerste les steevast als kennismaking gebruikt: de kinderen mochten vragen wat ze wilden. Jarenlang was een bijzonder moeilijke en telkens terugkerende vraag: ’Wat is uw lievelingsdier?’ Huisdieren zijn bij mij niet te vinden, want ik heb mijn handen meer dan vol aan de zorg voor mensen. Ik moest me dan ook inhouden om niet te zeggen: ‘Mijn favoriete dier is konijn. Liefst geserveerd met rode kool.’ Een paar jaar geleden ontdekte ik een beter antwoord op die vraag: een ezel.

‘Laat ons het vergankelijke zo gebruiken, dat ons hart gericht blijft op het eeuwige.’ Die woorden uit de tweede prefatie van de veertigdagentijd heeft bisschop Harrie Smeets van Roermond tot kernboodschap van zijn eerste vastenbrief gemaakt. 

De eerste zondag van onze veertigdagentijd klinkt altijd het evangelie van de veertig dagen die Jezus doorbracht in de woestijn; een periode waarin Jezus bekoringen kende. Maar voor bekoringen hoef je niet de woestijn in te gaan.

Waarschijnlijk leest u dit stukje terwijl u op of in een stoel zit. Bij het beluisteren van een preek is dat hetzelfde: de priester of de diaken staat achter de ambo en de gelovigen zitten in de kerkbank. Want zittend kan een mens zich nou eenmaal beter concentreren en is er een grotere kans dat de betekenis van woorden doordringt.